responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2384

رموز وقف

علائم وقف

(رموز وقف)

(نشانه‌هاى بيانگر جواز، عدم‌جواز، اولويت يا لزوم وقف)

رعايت موارد وقف و وصل از مهم‌ترين بخش‌هاى علم قرائت و تجويد به شمار مى‌رود و چون شناخت محل‌هاى آن منوط به ياد گرفتن دستور زبان عربى است و دانستن آن براى همگان ممکن نيست، در علم قرائت براى وقف‌هاى مختلف علائمى مشخص شده است تا هنگام قرائت قرآن، به معنا آسيبى نرسد.

برخى از علائم وقف عبارتند از:

«م»: علامت وقف لازم، يعنى وقف بر آن کلمه لازم است و اعاده کلمه موقوفٌ‌عليها جايز نيست؛ مثل: (انهم اصحاب النار (م) الذين يحملون العرش)((مؤمن// 6 و 7) . )

«ط»: نشانه وقف مطلق است؛ يعنى وقف بر آن کلمه و آغاز کردن از بعد آن در تمام موارد و نزد همه قاريان خوب است. البته اگر به وصل خوانده شود، معناى کلام تغيير نمى‌کند؛ مثل:((ذلک فضل‌الله يؤتيه من يشاء (ط) والله ذو الفضل العظيم))(حديد// 21) .

«ج»: علامت وقف جايز؛ يعنى وقف بر آن کلمه جايز و بهتر است، وصل هم مانعى ندارد؛ مانند:((هو موليکم (ج) فنعم المولى و نعم النصير))(حج// 78) .

«ز»: نشانه وقف مجوز؛ يعنى وقف بر آن کلمه تجويز شده و شروع کردن از بعد آن هم بدون اعاده موقوفٌ‌عليها روا است؛ ولى وصل بهتر است؛ مثل:((تبارک الذى بيده الملک (ز) و هو على کل شى‌ء قدير))(ملک// 1) .

«ص»: علامت وقف مرخَّص؛ يعنى در صورت طولانى شدن کلام و وفا نکردن نَفَس براى رسيدن به محل وقف يا خواندن تمام آيه، چنانچه معناى آن به خوبى مفهوم شود، رخصتى براى وقف موجود است که در اين صورت، اعاده کلمه موقوفٌ‌عليها لازم نيست و در غير اين صورت و در حال اختيار به وصل خوانده مى‌شود؛ مثل: (قل انما العلم عندالله (ص) و انما انا نذير مبين)((ملک// 26) . )

«لا»: نشانه نفى جواز وقف است و اگر بر اثر تنگى نفس و غيره پيش از تمام شدن مطلب و کلام، ناچار به وقف شود، اعاده موقوفٌ‌عليها از محل مناسب لازم است؛ مانند:((ولقد ارسلنا موسى باياتنا و سلطان مبين (لا) الى فرعون و هامان))(مؤمن// 23و24) .

علاوه بر رموز مذکور، متأخران علائم ديگرى نيز مانند: صل، صلي، صق، صب، جه، ک، قف، قلا و قفه و… براى وقف شمرده‌اند.

نيز ر.ک: رموز متأخرين.


[1]بيگلري ، حسن;سرالبيان فى علوم القرآن;صفحه (249-255)
[2]شيخ عثمان،حسن;حق التلاوة;صفحه 111
[3]خرمشاهي ، بهاء الدين ، 1324 -;دانش نامه قرآن وقرآن پژوهى;جلد2;صفحه 2320
[4]فاضل گروسي ، عبد الحسين ، - 1324;تجويداستدلالى;صفحه (213-315)
[5]موسوي بلده ، محسن;حلية القرآن قواعد تجويد مطابق با روايت حفص از عاصم;صفحه (131-133)
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2384
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست