نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 234
آيه 033 زمر
آيه 033 زمر
(آيه 33 زمر، از آيات نازل شده در شأن
حضرت علي (ع) )
به آيه 33 سوره زمر «آيه صدق» مىگويند:((وَ الَّذِي
جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ) ؛ «اما كسى كه سخن
صدق بياورد و كسى كه آن را تصديق كند آنها پرهيزگارانند». )
در اين آيه پرهيزكار واقعى كسي دانسته
شده كه سخن صدق و حق را بياورد، و كسى كه آن را تصديق كند. در بعضى از روايات كه از
منابع اهل بيت (ع) نقل شده عبارت «وَ الَّذِي جاءَ بِالصِّدْقِ» به پيامبر
(ص) ، و جمله «وَ صَدَّقَ بِهِ» به على (ع) تفسير شده است، ولى البته منظور از آن
بسيارى از مفسران اسلام اعم از شيعه و اهل سنت اين روايت را در تفسير آيه
نقل كردهاند كه منظور از «الَّذِي جاءَ بِالصِّدْقِ» پيامبر (ص) است و منظور از «صَدَّقَ
بِهِ» على (ع) مىباشد. طبرسى در مجمع البيان، و ابو الفتوح رازى در تفسير روح الجنان
آن را از ائمه اهل بيت نقل كردهاند، اما جمعى از علما و مفسران اهل سنت آن را از ابو
هريره از پيغمبر گرامى اسلام (ص) يا از طرق ديگر روايت كردهاند، از جمله: علامه ابن
مغازلى در مناقب، علامه گنجى در كفاية الطالب، قرطبى مفسر معروف در تفسيرش، علامه سيوطى
در الدر المنثور و همچنين آلوسى در روح المعانى. البته هر چند بدون شك على (ع) در ميان
پيروان و تصديقكنندگان پيامبر اسلام (ص) در صف مقدم جاى دارد و نخستين صديق است، اما
اين گونه تفسيرها براى بيان مصداقهاى روشن مىباشد، زيرا جمله «أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»
دليل بر عموميت آيه است.
احدى از علماى اسلام منكر اين واقعيت نيست كه على (ع) از ميان مردان نخستين
كسى بود كه پيامبر (ص) را تصديق كرد، تنها خردهگيرى كه از ناحيه بعضى شده اين است
كه مىگويند او در زمانى ايمان آورد كه 10 يا 12 ساله بود و اسلام او در آن زمان رسميت
نداشت! ولى اين سخن بسيار عجيب به نظر مىرسد، زيرا چگونه چنين چيزى صحيح است با اينكه
پيامبر (ص) اسلام او را پذيرفت، و او را وزير و وصى خود خطاب كرد، و در كلمات پيامبر
(ص) به صورت مكرر از او به عنوان «اول المؤمنين» يا «اولكم اسلاماً» ياد شده است.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد19;صفحه
451
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الدر المنثور في التفسير بالماثور;جلد5;صفحه 328
[3]طبرسي ، فضل بن حسن ، 468 - 548ق;مجمع
البيان فى تفسيرالقرآن;جلد8;صفحه 777
[4]حويزي ، عبد علي بن جمعه ، - 1112ق.;تفسيرنورالثقلين;جلد4;صفحه
486
[5]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد17;صفحه 260
[6]قمي ، علي بن ابراهيم ، - 329ق.;تفسيرالقمى;جلد2;صفحه
249
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 234