خطاب جمع به لفظ واحد

خطاب جمع به لفظ مفرد

(خطاب جمع به لفظ واحد)

(خطاب کردن بيش از دو چيز با صيغه مفرد)

«خطاب جمع به لفظ مفرد» يعنى گوينده، لفظ مفرد مى‌آورد و از آن قصد جمع مى‌کند؛ مانند:

1.((يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ))(انفطار// 6) .

2.((ييَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ))(انشقاق// 6) . مقصود از انسان در اين قبيل آيات، همه انسان‌ها است.

3.((إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِى خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا))(عصر// 2 - 3) که «الذين آمنوا» از همه انسان‌ها استثنا شده است.

4.((هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ))(منافقون// 4) . دراين آيه، «عدوّ» مفرد است، ولى منظور جمع (دشمنان) است؛ به دليل ضميرهاى جمع که به آن برمى‌گردد.