حذف اختزال

حذف اختزال

(حذف يک يا چند کلمه از کلام)

«حذف اختزال» از اقسام ايجاز حذف است. «اختزال» در لغت به معناى جدا شدن و قطع کردن است، و در اصطلاح اهل معاني، به حذف يک کلمه يا بيشتر از آن «حذف اختزال» مى‌گويند؛ چه آن کلمه اسم باشد يا فعل يا حرف.

حذف اختزال در قرآن مصاديق فراوان دارد که براى حذف هريک از اسم، فعل و حرف، يک مثال بيان مى‌شود:

حذف اسم:((حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ))(نساء// 23) ؛ يعنى «حرمت عليکم نکاح امهاتکم».

حذف فعل:((وَقِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْاْ مَاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُواْ خَيْرًا))(نحل// 30) ؛ يعنى «قالوا انزل خيراً».

حذف حرف:((وَلاَ تَعْزِمُواْ عُقْدَةَ النِّكَاحِ))(بقره// 235) ؛ يعنى «على عقدة النکاح».

مثال حذف بيشتر از يک کلمه:((فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ))(حج// 32) ؛ يعنى «فان تعظيمها من افعال ذوى تقوى القلوب».

نيز ر.ک: ايجاز حذف.