حذف

حذف

(حذف و عدم ذکر بخشى از کلام؛ از اسباب اجمال در معنا)

«حذف» يکى از اسباب اجمال است؛ زيرا حذف يک کلمه باعث اجمال مى‌شود؛ مانند:((وَتَرْغَبُونَ أَن تَنكِحُوهُنَّ))(نساء// 127) که هم احتمال «فى ان تنکحوهن» مى‌رود و هم احتمال «عن ان تنکحوهن» و محذوف معلوم نيست و مى‌دانيم که «ترغبون فيه» ضد «ترغبون عنه» است؛ زيرا «رغبت» وقتى با «في» به کار مى‌رود، به معناى ميل به کارى يا چيزى است؛ و وقتى با «عن» استعمال شود، معناى آن برعکس مى‌شود؛ يعنى بى‌ميلى و اعراض از کارى.

به قول مفسران، اين آيه درباره نهى از عمل مردانى است که سرپرستى دختران يتيم - و احياناً مالدار - را بر عهده مى‌گرفتند، و اگر زن زيبا بود، با او ازدواج مى‌کردند و از اين طريق بر مال او هم مسلط مى‌شدند، و اگر زشت بود، با حق سرپرستى خود مانع ازدواج وى با ديگران مى‌شدند تا مال زن از تسلط سرپرست خارج نشود، و گاهى نيز زن مى‌مُرد و مال او را به ارث مى‌بردند.

نيز ر.ک: ايجاز حذف، ايجاز.