نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2017
حبل الله
حبل الله
(از اسامى و صفات قرآن)
در آيه 103 سوره آلعمران مسئله «اتحاد و مبارزه با هرگونه تفرقه» مطرح شده است:((وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ
تَفَرَّقُواْ ) ؛ همگى به ريسمان الهى چنگ زنيد و از هم پراکنده نشويد». مفسران درباره
منظور از «حبل الله» (ريسمان الهي) چند احتمال ذکر کردهاند: قرآن؛ پيامبر (ص) ؛ اسلام؛
خاندان پيامبر و امامان معصوم (ع) . )
در روايات پيامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) نيز تعبيرهاى گوناگونى ديده مىشود.
در تفسير الدّرّ المنثور از پيغمبر (ص) و در کتاب معانىالاخبار از امام سجاد (ع) نقل
شده است که فرمودند: «حبل الله» قرآن است.
در تفسير عياشي از امام باقر (ع) نقل شده است: «ريسمان الهى که مردم مأمور
به چنگ زدن به آن هستند، «آل محمد (ص) » است.
همچنين در التفسير الکبير فخررازي، مجمعالبيان و الميزان همه اين احتمالات
بيان شدهاند.
اين تعبيرها - همانگونه که بيشتر مفسران گفتهاند- هيچ اختلافى با يکديگر
ندارند؛ زيرا منظور از ريسمان الهى، هرگونه وسيله ارتباط با ذات پاک خداوندى است؛ حال
اين وسيله اسلام باشد يا قرآن يا پيامبر و اهل بيت او، فرقى نمىکند؛ به عبارت ديگر
«حبل الله» يعنى «وسيله ارتباط با خدا»، و اين مفهوم مصاديق متعددى مىتواند داشته
باشد که همه موارد مذکور از مصاديق اين مفهوم وسيع هستند.
قرآن را «حبلالله» مىخوانند؛ چون هر کس به آن تمسک جويد، از غرق شدن
در گمراهى نجات يافته، هدايت ميشود.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 274
[2]باعوني ، محمد بن احمد ، - 870ق;جواهرالمطالب
فى مناقب الامام على(ع);صفحه 180
[3]جلالي نائيني ، محمد رضا ، 1291 -
1389.;تاريخ جمع قرآن;صفحه 9
[4]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد3;صفحه
(28-29)
[5]طبرسي ، فضل بن حسن ، 468 - 548ق;مجمع
البيان فى تفسيرالقرآن;جلد2;صفحه 356
[6]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه
31
[7]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد3;صفحه 369
[8]فخر رازي ، محمد بن عمر ، 544 - 606ق.;التفسيرالكبير;جلد8;صفحه
173
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2017