نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1989

جناس تام

(جناس در دو لفظ داراى حروف و حرکاتِ يکسان با معانى متفاوت)

در «جناس تام» حروف و حرکات الفاظ متجانس در گفتار و نوشتار يکى، و فقط در معنا مختلفند و فرق معنايى از جمله و فحواى کلام فهميده مى‌شود؛ مانند:((وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ) ؛ «روزى که قيامت برپا شود، گناهکاران سوگند مى‌خورند که جز ساعتى درنگ نکرده‌اند» (روم// 55) . )

در اين آيه، در لفظ «ساعة» جناس واقع شده است.

جناس تام در بديع لفظي، معادل ايهام در بديع معنوى است و فايده آن ايجاد هماهنگى در سطح کلمات يا جملات است.

[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد3;صفحه 450
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 310
[3]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد فى علوم القرآن;جلد5;صفحه 89
[4]بستاني ، بطرس ، 1898 - 1969;محيط المحيط قاموس مطول للغة العربية;صفحه 128
[5]همايي ، جلال الدين ، 1278 - 1359;فنون بلاغت وصناعات ادبى;صفحه 50

نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1989

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست