نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 192
آيه (معجزه)
معجزه
(آيه (معجزه))
(نشان صدق مدّعى نبوّت)
«معجز» اسم فاعل از «اعجاز»، و «ه» براى مبالغه است.
تعريفهاى معجزه در اصطلاح متکلمان و اهل تفسير عبارتند از:
1. اثبات چيزى غير عادى يا نفى چيزى عادى؛ در صورتى که خارقالعاده باشد
و با ادعا مطابقت کند.
2. معجزه آن است که مدعى منصبى از مناصب الهى آن را بياورد که خرق عادت
باشد و ديگران از آوردن آن عاجز باشند.
3. معجزه امرى فراتر از عادت است که در مقام محاجّه آورده مىشود.
4. معجزه عبارت است از امرى خارج از عادت که دلالت کند امرى ماوراءالطبيعه
در طبيعت و امور مادى تصرف کرده است.
در مجموع، کارى خارقالعاده همراه با دعوى نبوت و تحدّى است؛ به طورى که
عجز ديگران از انجام مانند آن، بر صدق دعوى نبوت دلالت کند و حاکى از انجام آن کار
به تأييد الهى باشد. البته اين کار خارقالعاده بايد داعى به خير و سعادت باشد و مراد
از آن نيز نه خودنمايى، بلکه فقط نشان دادن صدق مدعى رسالت و نبوت باشد. تفاوت معجزه
و کرامت، در تحدّى است که تحدّى در معجزه هست؛ ولى در کرامت نيست.
معجزه را به دو قسم «معجزه حسى» و «معجزه عقلى» تقسيم کردهاند.
نيز رك: معجزه حسى؛ معجزه عقلى.
[1]بستاني ، بطرس ، 1898 - 1969;محيط المحيط
قاموس مطول للغة العربية;صفحه 578
[2]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 -
817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه (65-66)
[3]زرقاني ، محمد عبد العظيم ، 1948- م.;مناهل
العرفان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 73
[4]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد
فى علوم القرآن;جلد4;صفحه 23
[5]خويي ، ابوالقاسم ، 1278 - 1371;البيان
فى تفسيرالقرآن;صفحه (20-86)و33
[6]سبحاني ، جعفر ، 1308 -;برهان رسالت;صفحه
39
[7]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد4;صفحه 3
[14]همان;جلد3;صفحه 351
[8]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد2;صفحه
381
[9]ابن فارس ، احمد بن فارس ، -395ق.;معجم
مقاييس اللغة;جلد4;صفحه 233
[10]شرتوني ، سعيد ، 1849 - 1912;اقرب الموارد
فى فصح العربيه و الشوارد;جلد2;صفحه 747
[11]علامه حلي ، حسن بن يوسف ، 648 - 726ق.;كشف
المراد في شرح تجريد الاعتقاد;صفحه 196
[12]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان
في تفسير القرآن;جلد1;صفحه 73
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 192