تفسير بياني

تفسير بياني

(تفسير موضوعيِ قرآن به قرآن يا رويکرد ادبى در تفسير يا بررسى وجوه بلاغى قرآن)

در متون علوم قرآنى براى تفسير بياني سه تعريف وجود دارد:

1. استقراى لفظ خاص از قرآن و بررسى معناى آن لفظ در همه مواضعى که استفاده شده است، و سپس دستيابى به يک معناى کلى براى آن لفظ، با عنايت به موارد استعمالش در تمام قرآن.

اين روش بنا به ادعاى دکتر عايشه عبدالرحمان بنت‌الشاطى از ابتکارات استاد وي، امين خولى مصرى است.

از اين تعريف برمى آيد که اولاً تفسير بياني، تفسير قرآن به قرآن است؛ ثانياً اين روش نوعى تفسير موضوعى است.

2. تفسيرى که مباحث آن درباره بلاغت قرآن در قالب شکل‌هاى بيانى آن صورت مي‌پذيرد؛ مانند: تشبيه، استعاره، کنايه، تمثيل، فصل و وصل، حقيقت و مجاز، استخدام و….

3. تفسيرى که غرض آن رسيدن به مراد گوينده با استعانت از علوم ادبى و ادات بيانى است.