تفاسير عرفاني

تفاسير عرفاني

(تفاسير با رويکرد عرفانى و تأويل باطنى ظواهر آيات)

تفاسير عرفانى با تکيه بر تأويل ظواهر آيات و اخذ به باطن نوشته شده‌اند؛ مانند:

1. بيان السعادة فى مقامات العبادة، اثر سلطان محمد بن محمد جنابذى (گنابادي) (سلطان عليشاه) (م 1327 ق)، مفسر با تمسک به شمار اندکى از روايات اهل بيت (ع) بيشتر به مسائل عرفانى پرداخته است.

2. رحمة من الرحمان فى تفسير و إشارات القرآن (تفسير ابن‌عربي) اثر ابوبکر محمد بن على بن محمد، معروف به محيي‌الدين بن‌عربى (م 638ق). اين تفسير از آثار و تأليفات ابن‌عربى گردآورى شده و در واقع تفسير ملاّ عبدالرزاق کاشانى است.

3. تفسير عاملي به زبان فارسي، اثر ابراهيم موثق عاملى معروف به موثق، در هشت جلد به همت کتابخانه صدوق چاپ شده است. نويسنده با تبيين نظريات و اشارات عرفا، به کتاب خود جنبه تحليلى داده است.

4. غرائب‌القرآن و رغائب‌الفرقان معروف به «تفسير نيشابوري»، به قلم نظام‌الدين حسين قمى نيشابورى معروف به نظام نيشابورى و نظام اعرج (م حدود 730 ق)، به زبان عربي، ده جلد.

5. تفسير کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار معروف به تفسير خواجه عبدالله انصاري، به زبان فارسي، نوشته ابوالفضل رشيدالدين ميبدى (396 - 481ق) در ده جلد. در اين تفسير، در کنار مباحث ادبي، فقهى و تاريخي، آيات بر مذاق عرفا ترجمه و تأويل شده است.

6. تفسير تستري، تأليف ابو محمد سهل بن عبدالله تسترى (200 - 283ق)

7. حقائق‌التفسير تأليف ابوعبدالرحمان سُلّمى (330 - 412ق).

8. لطائف‌الاشارات تأليف ابو القاسم عبدالکريم بن هوازن قشيرى (م 465 ق).

نيز ر.ک: مفسران عرفاني.