responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 162

آيات مقيّد

آيات مقيّد

(آيات دالّ بر يک حقيقت همراه يک قيد)

مقيد لفظى است که معناى آن قابليت شيوع و ارسال دارد، امّا به واسطه آمدن قيدى، دايره شمول آن محدود گرديده است و با همان قيد بر مقصود متکلم دلالت مى‌کند. آيات مقيد آيات مشتمل بر لفظى هستند که با قيدى بر يک حقيقت دلالت مى‌کند.

آيات مقيد در قرآن فراوانند؛ برخى از آن‌ها عبارتند از:

1. آيه 4 سوره مجادله:((فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ مِن قَبْلِ أَن يَتَمَاسَّا) ؛ )و آن كس كه [بر آزادكردن بنده] دسترسى ندارد بايد پيش از تماس [با زن خود] دو ماه پياپى روزه بدارد.

در اين آيه، دو ماه روزه گرفتن (صيام شهرين) به تتابع (متتابعين) مقيد شده است؛ يعنى کفاره ظهار جز با روزه گرفتن در دو ماه پياپى، ادا نمى‌گردد.

2. آيه 92 سوره نساء:((... وَمَن قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَئًا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةٍ)) ؛ و هر كس مؤمنى را به اشتباه كشت بايد بنده مؤمنى را آزاد کند.

در اين آيه رقبه به مؤمنه مقيد شده است؛ يعنى بايد برده مؤمن آزاد شود، و آزادى هر برده‌اى کافى نيست.

3. آيه 2 سوره طلاق:((وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِّنكُمْ) ؛ )و دو تن [مرد] عادل را از ميان خود گواه گيريد.

در اين آيه، شهادت شهود بر طلاق به عدالت مقيد شده است.

نيز ر.ک: آيات مطلق.


[1]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه (101-102)
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 162
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست