نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1587
تسهيم
تسهيم
(دلالت غيرمستقيم
بخشى از کلام بر بخش بعدى)
«تسهيم» از اسلوبهاى بديعى و به اين معنا است
که گوينده، ساختمان کلام را به گونهاى قرار مىدهد که بعضى از آن بر بعضى دلالت کند
و چون صاحب طبعى، بخش اول از کلام را بشنود، بداند که مابعد آن، چه خواهد بود؛ يعنى
بتواند مابعد آن را حدس بزند؛ مانند:((وَقِيلَ
يَا أَرْضُ ابْلَعِى مَاءكِ وَيَا سَمَاء أَقْلِعِى وَغِيضَ الْمَاء وَقُضِيَ الأَمْرُ
وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِّ وَقِيلَ بُعْداً لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ) ؛
)و گفته شداى زمين آب خود را فرو بر واى آسمان [از باران] خوددارى كن و آب فرو
كاست و فرمان گزارده شده و [كشتى] بر جودى قرار گرفت و گفته شد مرگ بر قوم ستمكار
(هود// 44).
اين صنعت را از آن جهت تسهيم خواندهاند که گوينده،
شنونده را در دانستن بعضى از آنچه خواهد گفت سهيم و شريک کرده است.
[1]علوي مقدم ،
محمد ، 1311 -;درقلمروبلاغت;صفحه 723
[2]سيوطي ، عبد
الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 330و284
[3]بستاني ، بطرس
، 1898 - 1969;محيط المحيط قاموس مطول للغة العربية;صفحه 437
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1587