نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1268
ايجاز حذف
ايجاز حذف
(ايجاز به سبب
حذف کلمه يا جمله با قرينه بر حذف)
هرگاه کلمه يا
جملهاى در آيه به دليل وجود قرينه حذف شود و اين قرينه بر محذوف دلالت کند، کلام داراى
«ايجاز حذف» (از اقسام ايجاز) است؛ مانند:
1.((وَجَاء
رَبُّكَ وَالْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا) ؛ )و [فرمان] پروردگارت و فرشته[ها] صفدرصف
آيند (فجر// 22) . در اين آيه، کلمه «امر» حذف شده است و در اصل «وجاء امر ربک»
بود.
2.(... فَاتَّبِعُونِى يُحْبِبْكُمُ اللّهُ...) ؛ از من پيروى كنيد تا خدا
دوستتان بدارد (آل عمران// 31) . که در تقرير«إن اتبعتمونى يحببکم الله» بوده
و در آن حرف شرط و جمله شرطيه حذف شده است.
ايجاز حذف بر چهار قسم است: 1. حذف اقتطاع؛
2. حذف اکتفا؛ 3. حذف احتباک؛ 4. حذف اختزال. و هر کدام اسباب و شرايطى دارد.
[1]سيوطي ، عبد
الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 284و214و190و181
[2]معرفت ، محمد
هادي ، 1309 -1385.;التمهيد فى علوم القرآن;جلد5;صفحه (375-388)
[3]ابو زهره ، محمد
،1898-1974م.;معجزه بزرگ ,پژوهشى درعلوم قرآن;صفحه 389
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 1268