2. هجرت، جهاد و شهادت در راه خدا

(...فَالَّذِينَ هاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وأُوذُوا فى سَبِيلِى وَقاتَلُوا وَقُتِلُوا لأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَلأُدْخِلَنَّهُمْ جَنّات تَجْرِى مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَاللّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ).[1]

«كسانى كه در راه خدا هجرت كرده و (از جانب ستمگران) از سرزمين خود بيرون رانده شده، و در راه من (خدا) مورد اذيت و آزار قرار گرفتند، و با دشمنان خدا جهاد نموده و به شهادت رسيدند، گناهان آنان را پوشانيده و به بهشت هايى كه پايين آنها نهرها جارى است، وارد مى كنيم. اين پاداش از جانب خدا است و نزد خداوند است پاداش نيكو».

كارهاى خوب و شايسته اى كه در اين آيه به عنوان عوامل تكفير ذكر شده است، عبارتند از:

الف. هجرت در راه خدا.(هاجَرُوا) .

ب. دورى از زادگاه و وطن به وسيله ستمگران.(وَأُخْرِجُوا...).

ج. تحمل شدايد و ناملايمات در راه خدا.(وَأُوذُوا...) .

د. جهاد در راه خدا.(وَقاتَلُوا) .

هـ. نيل به درجه رفيع شهادت[2].(وَقُتِلُوا) .

موارد ياد شده با كلمه «واو» بر يكديگر عطف شده اند. در اين صورت، دو احتمال مطرح است:

1. معناى عطف به «واو» جمع ميان امور ياد شده است. و در نتيجه