فصل پنجم

عدل الهى و فاعليت انسان

عدل الهى در قلمروهاى مختلف مورد بحث قرار گرفت، چيزى كه باقى مانده پاسخ به يك رشته پرسشها است كه افراد ناآگاه و جسور، آن را به عنوان اعتراض بر عدل الهى مطرح مى نمايند.

اين پرسشها بر چهار محور دور مى زنند:

1. عدل الهى و فاعليت انسان.

2. عدل الهى و علم و اراده پيشين خدا.

3. عدل الهى و مسأله قضا و قدر.

4. عدل الهى و كيفرهاى اخروى.

حكيمان و متكلمان پيرامون هر چهار موضوع به صورت گسترده سخن گفته اند، و از راههاى گوناگون به حل مشكل پرداخته اند، ولى از آنجا كه بحث ما، يك بحث قرآنى است فقط درباره اين چهار موضوع از دريچه آيات قرآن سخن مى گوييم، كسانى كه علاقمندند موضوعات چهارگانه را از همه زاويه ها بررسى كنند مى توانند به ديگر كتابهاى ما مراجعه كنند.[1]