اين است كه توبه او حقيقى باشد.

برخى گفته اند مقصود از «نصوح»، توبه صادقانه است.

جَزَرى در «نهايه» خود كه پيرامون لغات حديث نوشته است، مى گويد: «اُبَى بن كعب» از رسول گرامى (صلى الله عليه وآله) پرسيد: مقصود از توبه نصوح چيست؟ فرمود: توبه اى كه صادقانه باشد، يعنى بار ديگر به گرد گناه نگردد.

و در هر حال، توبه براى خود مراتبى دارد كه از نظر انگيزه ها، و درجات ندامت متفاوت هستند.

15. اقسام توبه

واقعيت توبه، بازگشت به سوى خداست، در شرايطى كه ندامت و پشيمانى فضاى روح را فرا مى گيرد. ولى نشانه تحقق چنين حالت و دوام و استمرار آن، اين است كه در جريانهاى مشابه گذشته، گرد گناه نگردد و تصميم خود را نشكند.

ولى در عين حال، اسلام براى پرورش روح توبه، علاوه بر ندامت، انجام امورى را نيز لازم دانسته است.و در حقيقت انجام اين امور جزء واقعيت توبه نيست، بلكه شرايط پذيرفته شدن توبه و ندامت از كارهاى زشت گذشته است. در عين حال، در برخى از موارد به خود ندامت و پشيمانى اكتفا ورزيده است. و از اين نظر چگونگى توبه نسبت به گناهان مختلف متفاوت خواهد بود. در همه اين موارد، بايد به كتاب و سنت مراجعه نمود تا تكليف تائب پس از ندامت وپشيمانى روشن گردد. از اين بحث در كتابهاى كلامى و اخلاقى گاهى به «اقسام توبه» و گاهى «راههاى توبه» تعبير آورده اند.