responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 8  صفحه : 470

آرى، از نظر عارفان و انسانهاى آگاه، توبه در هر حال و نسبت به هر گناهى، شايسته و لازم است و اين مسأله ديگرى است و ربطى به بعد فقهى وكلامى آن ندارد.

7. آيا پذيرفتن توبه بر خدا واجب است؟

هرگاه بنده اى راه توبه را پيش گرفت، آيا بر خدا لازم است كه توبه او را بپذيرد؟

اشاعره به گمان خود اين نوع تعبيرها (بر خدا لازم است توبه او را بپذيرد) را غير صحيح مى دانند و مى گويند: هرگز كسى نمى تواند بر خدا فرمان دهد، يا چيزى را بر او واجب سازد و به اصطلاح «تكليف معيّن كند» ولى آنان از ماهيت اين نوع «ايجاب»ها غفلت ورزيده اند، هرگز مقصود اين نيست كه بنده نالايق و ناچيز كارى را بر خدا واجب نمايد و او را مورد تكليف قرار دهد، بلكه هدف كشف اين حقيقت است كه با توجه به «حكمت بالغه» خدا چه كارى شايسته مقام او است، وچه كارى شايسته ساحت قدس او نيست، بدون اين كه كسى بر خدا فرمان دهد يا چيزى را واجب سازد.

مثلاً بى نيازى خدا از ظلم و ستم و آگاهى او از قبح و زشتى آن، ايجاب مى نمايد كه ظلم نكند و اگر بگوييم بر خدا واجب است كه از ظلم دورى جويد، هدف اين است كه با توجه به كمالات وجودى او يك چنين ضرورتى در آنجا وجود دارد وعقل كاشف آن است.

در مورد توبه، هدف اين است كه آيا مقتضاى «عدل و داد» و يا «جود وكرم» او، پذيرفتن توبه است يا نه؟

در اين مورد، معتزله بغداد، پذيرفتن توبه را لازمه جود و كرم خدا شمرده اند، در حالى كه معتزله بصره آن را مقتضاى عدل و دادِ او دانسته اند.

نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 8  صفحه : 470
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست