(فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّة خَيْراً يَرَهُ) .[1]

شكى نيست كه مرتكب كبيره عمل خيرى را انجام مى دهد و لااقل ايمان به خدا و رسالت پيامبر دارد و بايد نتيجه آن را ببيند همچنان كه بايد كيفر اعمال زشت خود را نيز ببيند در اين صورت نمى توان گفت كه نخست به خاطر اعمال نيك وارد بهشت مى شود بعداً بخاطر اعمال زشت وارد دوزخ مى گردد، زيرا يك چنين ترتيب بر خلاف اجماع مسلمين است، طبعاً صورت دوم متعين خواهد بود و ناگفته پيدا است مرتبه دوم كه وارد بهشت شد محكوم به خلود خواهد بود.[2]

تا اينجا با اقوال و آراى فرق كلامى آشنا شديم اكنون بايد دلايل طرفين را مورد بررسى قرار داد.

دلايل قائلان به عدم خلود

قائلان به نظريه عدم خلود از طريق كتاب و سنت و عقل استدلال نموده اند و همگى را در اين جا بيان مى كنيم:

الف: دلايل نقلى

1. آيه (فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّة خَيْراً يَرَهُ) [3] و شيوه استدلال با آن روشن گرديد و براى توضيح بيشتر يادآور مى شويم مؤمن مرتكب كبيره محكوم به ثواب و عقاب مى باشد و در تحقق بخشيدن به اين دو، سه احتمال وجود دارد:

1. نخست پاداش ببيند و سپس كيفر، اين بر خلاف اجماع است،