گذشته بر اين همان گونه كه يادآور شديم حيات اخروى انسان و رخدادهاى آن تجلى ديگرى ازحيات انسانى و افكار و سجايا و ملكات و رفتار و كردار وى در زندگى دنيوى است، و سخن در تأويل ظواهر مربوط به صراط نيست، بلكه سخن درباره تحقق يافتن رويه ديگر حيات انسانى وتجسم و تجلى انديشه و خُلق وعمل او در سراى ديگر است و باريكى و يا عريض بودن آن در قيامت بازتاب ايمان و كفر و نيكى ها و بدى هاى او در سراى دنيا است به همين جهت در برخى از روايات، [1]اهل بيت پيامبر (عليهم السلام)كه از صراط به سرعت برق مى گذرند مصداق اين آيه دانسته شده اند كه:

(يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ يَسْعى نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْديهِمْ وَبِأَيْمانِهِمْ بُشريكُمُ الْيَومَ جَنّات تَجْرى مِنْ تَحْتِهَا الأَنْهارُ خالِدينَ فيها ذلِكَ هُوَ الْفَوزُ الْعَظيم).[2]

(«روز قيامت) روزى است كه مردان و زنان با ايمان را مى نگرى كه نورشان در برابر وجانب راست آنان مى شتابد(به آنان گفته مى شود)مژده باد شما را در اين روز بوستانهايى كه از پايين آن جوى ها جارى است، در آن جاويدان خواهيد بود، اين موفقيت بزرگى است».

نكته جالب در اين آيه آن است كه آنچه اين گروه از مؤمنان را به بهشت رهنمون مى گردد و راه آن را نمايان و هموار مى سازد نورى است كه از خود آنان برمى تابد و اين در حقيقت همان بازتاب و تجلى افكار و ملكات و اعمال دنيوى آنان است به همين جهت در تفسير قمى روايت شده است كه در قيامت نور هر كس به قدر ايمان او است و نور منافق به قدرى است كه فقط تا جلو انگشتان پاى او را روشن مى سازد.[3]