«هيچ سخنى را نمى گويد مگر اين كه در كنار آن نگهبان حاضرى است».

وباز مى فرمايد:

(وَإِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظينَ* كِراماً كاتِبينَ* يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ) .[1]

«براى شما نگهبانانى گمارده شده است، نويسندگانى گرانقدر، آنچه را كه انجام مى دهيد مى دانند».

6. زمين يا مكان انجام عمل

يكى از گواهان، نقطه اى است كه كار خوب يا بد در آن انجام مى گيرد.

قرآن در اين مورد مى فرمايد:

(يَوْمَئِذ تُحَدِّثُ أَخْبارَها* بِأَنَّ رَبَّكَ أَوحى لَها) .[2]

« در چنين روزى زمين از حوادثى كه در آن رخ داده است خبر مى دهد، زيرا پروردگارش به آن وحى نموده و او را آگاه ساخته است».

در اين كه زمين از چه چيز خبر مى دهد در آيه مطلبى ذكر نشده است ولى با توجه به اين كه آيه ناظر به برانگيخته شدن انسانها در قيامت مى باشد و اين كه آنان كردارهاى خود را خواهند ديد، روشن مى شود كه اخبار زمين مربوط به كارهايى است كه انسانها روى آن انجام داده اند، خواه كارهاى نيك و خواه كارهاى بد، از اين جهت به دنبال آن، مسأله كيفر و پاداش اعمال انسان را مطرح نموده مى فرمايد:

(يَوْمَئِذ يَصْدُرُ النّاسُ أَشْتاتاً لِيُرَوا أَعْمالَهُمْ* فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّة خَيْراً يَرَهُ * وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّة شَرّاً يَرَهُ) .[3]