نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 5 صفحه : 424
بنابر نظريه نخست كه بيشتر موافق با سياق آيات است، صابران در روز قيامت مورد حساب قرار نخواهند گرفت، خواه پاداش آنها كم باشد خواه زياد.
و مقصود از (صابرون) به حكم سياق آيات، صبر در برابر مصايب و ناملايماتى است كه از جانب كافران و دشمنان اسلام بر خداپرستان تحميل مى گردد.
از رسول گرامى (صلى الله عليه وآله وسلم) روايت شده است كه فرمودند: هرگاه پرونده ها گشوده گردد و موازين بر پا شود براى بلا ديدگان و صابران در برابر مصايب (اهل بلاء) پرونده گشوده نخواهد شد و ميزانى برپا نمى گردد.[1]
حساب تكوينى وحساب تدوينى
قبل از بررسى و تفسير آيات گذشته لازم است نكته اى را يادآور شويم وآن اين كه واژه حساب در قرآن در دومعنى به كار رفته است:
1. حساب تكوينى.
2. حساب تدوينى.
حساب تكوينى
مقصود از حساب تكوينى اين است كه آفرينش بر اساس يك رشته قوانين تخلف ناپذير و محاسبات دقيق پايه ريزى شده است، طلوع و غروب ستارگان، وزش باد، باريدن باران، رويش گياهان و رشد و نمو و توليد مثل موجودات زنده، و در يك كلمه همه حوادث و رخدادهاى گيتى، حساب شده است و از نظم و قانون دقيقى پيروى مى كند.