در بخش نخست از رستاخيز و اختلاف مردم سخن مى گويد.

در بخش دوم سخن از نظام آفرينش و عجايب خلقت است.

در بخش سوم باز سخن از رستاخيز و زنده شدن انسانها است.

ارتباط منطقى اين سه بخش بيانگر برهان عقلى بر لزوم قيامت است، و آن اين كه اين نظام بديع با اين سنن استوار، و اين آسمانهاى برافراشته، از آنجا كه فعل خداى حكيم است، نمى تواند لغو و باطل و بى هدف باشد، و اگر چنين است طبعاً خلقت جهان و انسان نمى تواند بدون معاد باشد ،زيرا اگر جهان و انسان با اين نظام شگفت پس از چند صباحى، راه عدم را بپيمايد و از آنها پاسخى جز پاسخِ«نيستى» شنيده نشود، يك چنين خلقت عظيم، اين آسمان رفيع با تمام انجم و ستارگان خود، اين زمين با اين مهد گسترده خويش، جز يك«فعل عبث» و بى غرض جلوه نخواهد كرد، آيا صحيح است حق مطلق (آفريدگار جهان) دست به خلقتى بزند كه فرجام آن فنا و نيستى مطلق خواهد بود؟

ب. حق مطلق، ملازم با هدفدارى فعل او است

در آياتى كه هم اكنون به نقل آنها مى پردازيم موضوع بحث (معاد ترسيم گر هدف خلقت است)، از طريق ديگر تعقيب شده است، و آن اين كه: خدا، حق مطلق است كه هيچ نوع بطلان به ذات و صفات و افعال او راه ندارد، و چنين توصيف جامع، ملازم با هدفدارى آفرينش است كه معاد تجسم بخش آن مى باشد. اينك بررسى اين قسمت از آيات:

5.(ذلِكَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ يُحْيى الْمَوتى وَأَنَّهُ عَلى كُلِّ شَىْء قَدِيرٌ).[1]