نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 5 صفحه : 409
10. اقرار به گناه واميد به عفو الهى.
و اينك بحث و بررسى پيرامون مطالب ياد شده:
1. مقصود از حساب چيست؟
اصولاً واقعيت حساب عبارت است از: پى بردن به برخى از مجهولات به كمك معلومات پيشين، و به عبارت ديگر: واقعيت حساب چيزى جز حلّ مجهولات از طريق معلومات نيست، وبدين جهت در زندگى همه افراد بشر به صورت يك واقعيت ضرورى و انفكاك ناپذير خودنمايى مى كند، زيرا او پيوسته نگران وضعيت زندگى خود بوده ومى خواهد از نتايج كار و تلاش و اندوخته هاى مادى و معنوى خود آگاه گردد، در اين صورت راه حسابگرى را پيش مى گيرد.
بنابراين در واقعيت حساب و حسابگرى به گونه اى كه در ميان بشر متداول و رايج است نوعى جهل و نا آگاهى نهفته است و با توجه به اين كه وجود آفريدگار از هر نوع جهل و نا آگاهى منزه است ونهان و آشكار براى او يكسان بوده و نسبت به همه افكار و اعمال بندگان دانا است ديگر چه نيازى به محاسبه و بررسى اعمال آنان دارد؟ او مى تواند بر اساس علم واقع نماى خود، كيفر و پاداش انسانها را برپايه حكمت و عدل خود معين نمايد در اين صورت برپا نمودن محكمه حساب، و سؤال و پرسش لغو خواهد بود و در نتيجه با اصل«حكمت الهى» سازگار نيست.
پاسخ
در پاسخ اين سؤال يادآور مى شويم مقصود از بر پا نمودن محكمه حساب در قيامت (يَوْمَ يَقُومُ الْحِسابُ) اين نيست كه خداوند با طرح يك
نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 5 صفحه : 409