12

معاد روحانى در سنجش خرد و

از ديدگاه حكيمان

در بحث از چگونگى معاد از نظر جسمانى و روحانى، مطالب ياد شده در زير را بررسى نموده ايم:

1. اقوال و آرا در اين باره.

2. ملاكات بازشناسى معاد جسمانى و روحانى.

3. معاد جسمانى و روحانى از نظر قرآن بر پايه هر دو ملاك.

4. آراى حكيمان و متكلمان اسلامى درباره معاد جسمانى.

5. معاد جسمانى در سنجش خرد.

6. پاسخ به اشكالات مربوط به معاد جسمانى.

آخرين بحث در اين زمينه مسأله معاد روحانى در سنجش خرد و نيز بررسى ديدگاه حكيمان در اين باره است. نظر عقل درباره معاد روحانى برپايه هر دو ملاك مثبت است، امّا ملاك نخست يعنى محشور شدن روح در سرا[1]ى ديگر، مطلبى است روشن و بديهى، زيرا پس از اثبات تجرد وبقاى روح و