2. نفس براى ادراكات خود و نيل به ثواب وعقاب به اين بدن نيازمند مى باشد.

احتمال دوم مسلماً منتفى است، زيرا وى در يكى از مقدمات، مسلم مى گيرد كه قوّه خياليه جوهرى است قائم به نفس وحالِّ در بدن و اعضاى آن نيست و همچنين در يكى از اصول ديگر مسلم مى گيرد كه صور خيالى حالِّ در نفس و يا چيز ديگرى نيست، بلكه اين صور، قائم به نفس مى باشند همان گونه كه معلول به علت قائم مى باشد. هرگاه قوه خيال كه خلاق صور است براى خود استقلال دارد وحال در بدن نيست و همچنين صور خيالى مانند خلاق خود، براى خود استقلال دارند و از بدن بى نياز مى باشند در اين صورت نفس چه نيازى به اين بدن دارد؟! او مى تواند از طريق تخيّل و انديشيدن، صور (زيبا و زشت) متناسب با روحيات و ملكات خود را بسازد و فرض اين است كه ثواب و عقاب جز اين صور ملايم با مولم در كار نيست.

و به ديگر سخن نفس در اين جهان براى گرفتن صورت از خارج نياز به بدن و ابزار مادى داشت تا مثلاً از طريق چشم فعل و انفعالهاى فيزيكى انجام گيرد، آنگاه نفس آمادگى آن را پيدا كند كه در عالم خود صورتى مشابه صورت خارج را بسازد و اگر چشم در كار نبود براى نفس چنين آمادگى وجود نداشت در حالى كه مسأله در سراى ديگر بر خلاف جريان دنيا است و اگر در اين جهان صور از خارج وارد محيط نفس مى شوند در آنجا از رجوع به باطن و تخيل صورتهاى ملايم و مولم، صورتهاى زشت و زيبا پديدار مى گردند و ديگر براى بدن مثالى ملاك نيازى وجود ندارد.

در اين صورت ناچار بايد احتمال نخست را اختيار كنند كه نفس در كمال خود نياز به چنين بدن مثالى دارد كه راه كمال خود را طى كند. ولى در اين مورد نيز دو ابهام وجود دارد.