مسأله 984 . طواف زيارت و سعى از اركان حج است و اگر كسى عمداً تا آخر ذى الحجه آنها را ترك كند، حج او باطل مى شود، و اگر از روى فراموشى هر دو يا يكى را به جا نياورد، بايد پس از ماه ذى الحجة الحرام، قضا كند، و اگر نمى تواند شخصاً انجام دهد، بايد نايب بگيرد.

مسأله 985. اعمال پنج گانه ياد شده در بالا ، قبل از وقوف عرفات ومشعر و اعمال سه گانه (رمى قربانى و حلق) منا در حال اختيار براى متمتع جايز نيست و اگر كسى عمداً اين كار را انجام داد، علاوه بر اعاده بعد از حلق يا تقصير بايد يك گوسفند ذبح نمايد و در صورت سهو و يا نسيان فقط بعد از حلق يا تقصير اعاده نمايد و كفاره ندارد.

مسأله 986. كسى كه حج افراد و يا قران به جا مى آورد مى تواند بدون عذر، تمامِ اعمال مكه را بر وقوفين مقدم بدارد.

مسأله 987. چهار گروه يا دشده در زير، از كسانى كه حج تمتع به جا مى آورند مى توانند همه ى اعمال مكه را پس از احرام براى حج و قبل از رفتن به عرفات مقدّم بدارند.

الف: زنى كه مى ترسد بعد از برگشتن از منا حائض و يا نفسا شود و تا آخر ايام تشريق و يا حداكثر تا زمانى كه در مكه هست پاك نشود.

ب: پيرمرد و پيرزنى كه نمى توانند خودشان بعد از برگشتن از منا اعمال مكه را در ازدحام جمعيّت انجام دهند.

ج: بيماران و معلولين كه نمى توانند خود بعد از اعمال منا به مكه بيايند و يا اين كه در ازدحام جمعيت از انجام اعمال عاجزند و براى آن ها مشكل است.

د: هركس ديگرى كه عذر عرف پسند داشته باشد از اين كه اعمال را بعد از