مى باشد.

حاضران مجلس پيامبر، احساس كردند كه هدف نگارش، چيزى است كه مربوط به خلافت و وصايت ميباشد و ممكن است در آن نامه، كسى براى خلافت تعيين شود و اين، با آن انگيزه شخصى شورائى بودن خلافت، سازگار نخواهد بود، از اين جهت مساله «حسبنا كتاب اللّه» را پيش كشيدند و از نگارش نامه، جلو گيرى كردند. همين نكته در نقل احاديث رسول خدا نيز وجود داشت، نقل احاديثى كه در آن فضائل اهل بيت، و وصايت بزرگ آن خاندان وارد شده بود، با خلافت شورائى كه شالوده خلافت خلفاء را تشكيل ميداد، سازگار نبود. از اين جهت با يك رشته ظاهر سازى و تقدس مآبى از تدوين و نشر بزرگترين گنجينه معنوى جلو گيرى شد و جهان اسلام را از آنچه كه درباره اصول و فروع از پيامبر بزرگوار وارد شده بود محروم ساختند.

در اين جا هدف ديگرى نيز در كار بود، زيرا در ميان ياران رسول خدا، امام على (عليه السلام)ملتزم به ضبط احاديث پيامبر بود. مقام و موقعيت او نسبت به پيامبر در كلام خود او آمده است. آنجا كه ميگويد: «انى اذا كنت سألته انبأنى، و اذا سكتّ ابتدأنى[1] = هر گاه ميپرسيدم، مرا آگاه ميساخت و هر موقع خاموش ميشدم، او آغاز به سخن ميكرد». او نخستين كسى بود كه امالى پيامبر را ضبط كرد، و نامههاى او را تدوين فرمود. و به دليل همين احاطه به سخنان پيامبر، او مرجع بزرگ در حل مشكلات پس از پيامبر بود.

منع از تدوين حديث پيامبر، يك نوع بى اعتنائى به نوشتههاى امام تلقى ميشد و در عصر اموى هدف از وضع حديث «لا تكتبوا عنى سوى القرآن و من كتب فليمحه = غير از قرآن از من چيزى ننويسيد و هر كس هر چه نوشته است محو