اين كيفر آن است كه آنان به آيات ما كفر ورزيدند و معاد و جهاد پس از مرگ را انكار نمودند.[1]

همان گونه كه اين آيات حاكى است عامل اصلى گمراهى آنان، انديشه نادرست، و خوى ناپسند خودخواهى، و استكبار آنان است، و ما در بحث گذشته روشن ساختيم كه از ديدگاه قرآن خوى كبر و خودخواهى از عوامل ضلالت و گمراهى انسان مى باشد.

تفسير آيه سوم(ابراهيم/4)

اين آيه مى گويد: خداوند پيامبران خود را برمى انگيخت تا با زبان معمولى چنان كه همگان درك كنند; حقائق الهى را براى آنان بازگو نمايند و خداوند هر كس را بخواهد هدايت كرده و هر كس را بخواهد گمراه مى سازد:

ما درباره اين آيه چند مطلب را يادآور مى شويم:

1.اگر به راستى اراده و توانايى انسان در هدايت و گمراهى او، هيچ نقش نداشته باشد، بعثت پيامبران و بازگو كردن معارف و احكام الهى به گونه اى كه همگان درك نمايند، چه اثرى دارد؟ زيرا بر فرض اين كه آنان هيچ گونه حق انتخابى ندارند، و قبول يا رد دعوت پيامبران از اراده و توانايى آنان بيرون است، بيان حقايق و عدم آن يكسان است، پس بعثت پيامبران كارى لغو و بيهوده مى باشد و اين با حكمت آفريدگار يكتا ناسازگار است.

بنابراين اگر به فرض از فهم معناى واقعى اين آيه ناتوان باشيم،