واژۀ اطّلاعات ترجمۀ واژۀ عربى «الاستخبارات» است. در زبان عربى استخبار و تخبّر به معناى سؤال دربارۀ خبر است و اِسْتَخْبَرَهُ يعنى از او دربارۀ خبر پرسيد. در اينجا به منظور روشن شدن هر چه بيشتر معناى استخبار، گزيدهاى از معانى فراوانى را كه دربارۀ خبر ذكر شده، نقل مىكنيم.
خبر يعنى آنچه از ديگران نقل مىشود و احتمال دروغ و راست در آن مىرود. گفته شده است، خبر يعنى هر چيزى كه اتفاق بيفتد، و گفته شده است، هر چيزى كه ديروز نمىدانستى؛ و گفته شده است، خبر يعنى آنچه مردم دربارۀ آن سخن مىگويند و مىخواهند دربارهاش شناخت پيدا كنند. [2]
محدّثان خبر را به معناى حديث به كار بردهاند، يا اينكه حديث به معناى آنچه از رسول خدا (ص) نقل شده است و خبر به آنچه از ديگران نقل شده، اطلاق مىگردد. [3]
مطلب دوّم: معناى اصطلاحى اطّلاعات
اطّلاعات يا سازمان اطّلاعات يا دستگاههاى اطّلاعاتى يا جاسوسى؛ در برخى از
[1] -معانى گوناگونى كه مؤلف براى واژۀ «خبر و استخبارات» ذكر كرده، در زبان فارسى كاربرد ندارد. از اين رو، به ترجمۀ خلاصهاى از آن بسنده گرديد.
[2] -مهندس وهبه كامل، معجم المصطلحات العربيه فى اللغة والادب، مكتبة لبنان، بيروت، ص 88.
[3] -ابراهيم وهبى، الخبر الاذاعى، دار الفكر العربى، چاپ اوّل، قاهره،1980، ص 69.