دستيابى به آنها بستگى دارد و ارزيابى يك فرمانده دربارۀ موقعيّت نيروى خودى و اقدامهاى بعدى او در گرو ميزان اخبار و صحت آنهاست. از اين رو، رسول خدا (ص) در خلال اهتمام به اخبار، به وثاقت شخص گرد آورنده نيز اهميّت مىداد. [1]آن حضرت شرط مىكرد كه اخبار بايد در نهايت دقت تهيه گردد و حتىالامكان به موقع به ايشان برسد تا اين كه فرصت كافى براى تأييد، تكميل، ارزيابى و تحليل آنها وجود داشته باشد و براى طراحى نقشۀ جنگى مورد استفاده قرار گيرد، زيرا امنيت امّت، وابسته به ميزان اخبارى است كه در دسترس دارد و داشتن اخبار دست اوّل، براى طرّاحى نقشههاى جنگى بر مبنايى صحيح، امرى ضرورى است. [2]
همانا اطّلاعات، شناخت و نظم بخشيدن و عمل كردن است. [3]
دستيابى به اخبار، دو هدف، يكى مستقيم و ديگرى غير مستقيم را تأمين مىكند. هدف مستقيم كشيدن نقشه عليه دشمن و هدف غير مستقيم تأمين امنيّت كامل نيروهاى خودى در مقابل تحركات و نقشههاى دشمنان است. [4]
يكى از مورّخان يونانى به نام يوليوس كه بين سالهاى 120 تا 201 ق. م مىزيست، مىنويسد:
«لازم است كه فرماندهان به ضرورت شناخت همۀ امور مربوط به دشمن ايمان راسخ داشته باشند و از مهمترين امورى كه بايد مورد توجّه آنان قرار گيرد، اين است كه بر نيّات و تحرّكات دشمن از پيش آگاه گردند تا بتوانند اقدامهاى لازم را براى خنثى سازى نقشههاى او به عمل آورند.» [5]
[1]- محمد فرج، العبقرية العسكريه فى غزوات الرسول، دار الكفر العربى، مطبعة المدنى، چاپ سوم، قاهره،1977م، ص 254.
[2] -ر. ك: سرگرد خالد الخب «كفاية الاستخبارات» المجلة العسكريه،27/11/84 شمارۀ 198، ص 126؛ مدينة المطابع العسكريه، عمان، مجلة الاقصى، شمارۀ 620، ص 32؛ محمد جمال، المدخل الى العقيده، ص 149.
[3] -ر. ك: محمود شيت خطاب، قادة فتح العراق و الجزيره، دارالفكر، چاپ سوم،1397/1977، ص 264؛ صلاح نصر، حرب العقل و المعرفه، ص 4.
[4] -ر. ك: محمود شيت خطاب و همكاران، اقتباس النظام العسكرى فى عهد النبى چاپ و نشر خادم العلم عبدالله بن ابراهيم انصارى، چاپخانۀ ملى قطر، دوحه،1400 ه، ص 256.
[5] -محمد فرج، العبقرية العسكريه فى غزوات النبى (ص) ، ص 471.