فلسفه اخلاق - غرویان، محسن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : فلسفه اخلاق نویسنده : غرویان، محسن جلد : 1 صفحه : 122

و ببايد دانست كه تخليص نيّت از تمام مراتب شرك و ريا و غير آن و مراقبت و ابقا بر آن، از امور بسيار مشكل و مهم است، بلكه بعض مراتب آن جز براى خُلَّص اولياءاللّه ميسّر و ميسور نيست؛ زيرا كه نيّت عبارت است از اراده باعثه به عمل و آن تابع غايات اخيره است، چنانچه اين غايات تابع ملكات نفسانيه است كه باطنِ ذات انسان و شاكله آن را تشكيل دهد. كسى‌كه داراى حبّ جاه و رياست است و اين حبّ ملكه نفسانيه و شاكله روح شده است، غايتِ آمال او رسيدن به آن مطلوب است و افعال صادره از او تابع آن غايت است و داعى و محرّك او همان مطلوب نفسانى است و اعمال او براى وصول به آن مطلوب از او صادر گردد.
پس معلوم شد كه تخليص نيّت از مطلق شرك كار بسيار بزرگى است كه از هر كس نيايد و كمال و نقص اعمال تابع كمال و نقص نيّت است؛ زيرا كه نيّت صورت فعليه و جنبه ملكوتيه عمل است. و در حديث شريف اشاره به همين مطلب مى‌نمايد، آن‌جا كه فرمايد:
«النِيَّةُ افْضَلُ مِنَ الْعَمَلِ، الا وَ انَّ النِّيَّةَ هِىَ الْعَمَلُ»؛ نيّت از عمل افضل است، بلكه نيّت تمام حقيقتِ عمل است. و اين مبنى بر مبالغه نيست، بلكه مبنى بر حقيقت است؛ زيرا نيّت صورت كامله عمل و فصلِ محصِّلِ اوست، و صحت و فساد و كمال و نقص اعمال به آن است، چنانچه عمل واحد به واسطه نيّت، گاهى تعظيم و گاهى توهين است و گاهى تام و گاهى ناقص است و گاهى از سنخ ملكوتِ اعلى و صورت بهيّه جميله دارد و گاهى از ملكوتِ اسفل و صورت موحشه مُدهشه دارد. پس تمام حقيقتِ اعمال همان صُوَر

نام کتاب : فلسفه اخلاق نویسنده : غرویان، محسن جلد : 1 صفحه : 122

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست