نام کتاب : كليات فقه اسلامى نویسنده : علی نوری، علیرضا جلد : 1 صفحه : 166
براى انجام اعمال زير در نظر گرفته شده است: ظهار، كشتن انسانى از روى خطا و افطار قضاى روزه ماه رمضان بعد از زوال ظهر. كه براى مورد اول و دوم، ابتدا بايد بنده آزاد كند و در صورت ناتوانى از آن، دو ماه پى در پى روزه بگيرد و در صورتى كه نتواند، شصت فقير را سير كند؛ و براى مورد سوم ابتداء بايد به ده فقير غذا دهد و در صورتى كه نتواند، سه روز پشت سر هم روزه بگيرد. 2- «كفارههاى مخيّره»؛ كه مكلف در انتخاب هر كدام آزاد است و با انجام همان، وظيفهاش ادا مىشود. اين كفارات براى اعمال زير قرار داده شده است: افطار عمدى روزه ماه رمضان، شكستن نذر و عهد و براى آنجا كه بانويى، موى سرش را در هنگام سوگوارى ببرد. در اين موارد مكلف بين چند كفاره مخير است كه عبارتند از: آزاد كردن بنده، دو ماه روزهدارى پى در پى و يا به شصت فقير غذا دادن. 3- «كفارههاى مخيّره و مرتبه»؛ كه در مرحله اول، مكلف بين اداى يكى از چند كفاره مخير است و در صورت ناتوانى از آنها، نوبت به كفاره ديگرى مىرسد. اين نوع كفارات براى اين اعمال است: شكست قسم، براى آنجا كه بانويى در هنگام مصيبت، موى سرش را بكَند و بر صورتش خدشه وارد كند (صورتش را با خراشيدن خونآلود كند) و براى مردى كه در سوگ فرزند يا همسرش، لباس خود را بشكافد. در اين موارد، مكلف اختيار دارد بندهاى را آزاد كند يا ده فقير را بپوشاند يا غذا دهد و در صورت ناتوانى از آنها بايد سه روز روزه بگيرد. 4- «كفاره جمع»؛ كه بايد سه نوع كفاره با هم ادا شوند. آنها عبارتند از: آزاد كردن بنده، دو ماه روزهدارى پى در پى و به شصت فقير غذا دادن. كفاره جمع براى اين اعمال است: كشتن مؤمنى از روى عمد و ستم و شكستن عمدى روزه ماه رمضان به وسيله كار حرامى مانند شراب خوردن. «1»
نام کتاب : كليات فقه اسلامى نویسنده : علی نوری، علیرضا جلد : 1 صفحه : 166