دوازده - همچنان كه انقلاب عاشورا موجب بقا و سلامت مكتب و اسلام نوپايى شد كه محصول 23 سال تلاش پيامبر(ص) و مجاهدت صحابۀ بزرگ بود،مجاهدت‌هاى هشت سال دفاع مقدّس نيز بقا و سلامت انقلاب اسلامى را ضمانت كرد.

در اين نوشتار به بررسى و تطبيق اين جلوه‌ها و مشتركات معنوى و فرهنگى ميان دوران دفاع مقدّس و عاشورا مى‌پردازيم و با بررسى مظاهر عاشورايى در دفاع مقدّس،وجوه اشتراك اين دو نهضت و دو نمونۀ بزرگ تاريخى را بازمى‌يابيم.هرچند قلمرو تحقيق دوران هشت‌سالۀ دفاع مقدّس است،امّا به دليل پيوندى كه انقلاب اسلامى با نهضت عاشورا دارد،حضور اين ويژگى‌ها را در سال‌هاى پس از دفاع مقدّس نيز مى‌توان در جامعه احساس كرد،به‌ويژه آن كه برخى از مسائل هشت‌سال دفاع مقدّس مانند بازگشت آزادگان،بازگشت پيكر مطهر مفقودالاثرها،شهادت نيروهاى تفحّص و به طور كلّى استمرار جريان شهادت،اين باب را همچنان مفتوح نگاه مى‌دارد.از اين فراتر،نمى‌توان ارزش‌هاى انقلابى را كه نمادها و نمودهاى خويش را از كربلا و عاشورا دريافت كرده است،در حصار زمان، محدود و محصور كرد و اين انگاره كه ارزش‌هاى دفاع مقدّس را تنها در همان سال‌هاى جنگ خلاصه،و در همان فرصت تاريخى بررسى و مطالعه كنيم،نه علمى،نه مقبول و مطلوب و نه امكان‌پذير است.يافتن وجوه مشترك و به زبان ديگر جلوه‌هاى عاشورا در دفاع مقدّس،براى تاريخ فردا و آينده‌هايى كه جهاد و دفاع ناگزير با سرنوشت و حيات جامعه‌ها پيوند مى‌خورد و در اين باره به الگويى مناسب نيازمند مى‌شود،بايسته و ضرورى است.آنچه در پى مى‌آيد،پرداختن به همين مظاهر وچشم‌اندازهاى درخشان عاشورايى در سال‌هاى دفاع مقدّس و پس از آن است.