پژوهشى در مقتلهاى فارسى - جمعی از نویسندگان

نام کتاب : پژوهشى در مقتلهاى فارسى نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 84

193 ه ق) از منابع مهّم و تاريخى و روايى و از مآخذ مورد اعتماد اهل مطالعه و تحقيق بوده و هست. «1» قرائت ابن اعثم از فرهنگ عاشورا، آميزه‌اى از قرائت تاريخ و دينى است و اثر ارزشمند او، از معتبرترين كتب تاريخى در جهان اسلام است. از اين اثر ارزشمند و متقن، به نام‌هاى مختلفى ياد شده است. فتوحات الشّام، الفتوح و تاريخ فتوح كه به ترتيب مؤلّفان كشف الظّنون، الذّريعه و تاريخ نگارستان از آن با اين عناوين ياد كرده‌اند. «2»
مقايسه روايت ابن اعثم با روايت‌هاى مداينى، چنان كه طبرى نقل كرده است، نشان مى‌دهد كه ابن اعثم نه تنها وسيله‌اى مفيد براى تعيين صحّت رواياتى است كه در طبرى آمده، بلكه خود نيز بعضى تفاصيل مهم بر آنها مى‌افزايد كه فقط در كتاب الفتوح مى‌توان به آنها دست يافت. «3» آنان كه تاريخ وفات ابن اعثم كوفى را به سال 212 ه ق نوشته‌اند، اشتباه كرده‌اند.
در اينكه «الفتوح» ابن اعثم كوفى توسّط يك يا دو نفر به فارسى برگردانيده شده است، اختلاف نظر وجود دارد. برخى از محقّقان بر اين باورند كه محمّد بن احمد بن ابى بكر مستوفى هروى به هنگام ترجمه رخدادهاى زمان خلافت ابوبكر، درگذشته است و كار نيمه تمام او را شخص ديگرى با نام كاملًا مشابه با او (محمّد بن احمد بن ابى بكر مابيژ نابادى) به پايان رسانيده است و مستند اين گروه در اثبات ادّعاى خود، وجود مقدّمه‌اى است كه در بعضى از نسخ خطّى اين اثر وجود دارد و در آن به نام دو مترجم اشاره رفته است. گروه ديگرى از پژوهشگران مقدّمه مورد استناد آنان را فاقد اعتبار مى‌دانند، چرا كه اين مقدّمه فقط در دو نسخه از الفتوح آمده و ما بقى نسخ خطّى فاقد آن‌اند، و نيز بر نثر يكدست مترجم پاى مى‌فشارند كه نمى‌تواند كار دو مترجم باشد. اين گروه معتقدند كه مترجم اين اثر گرانسنگ تاريخى كسى جز محمّد بن احمد مستوفى هروى زاورى (: زاوه‌اى) معروف به امير الشّعراء و سيّد الكتّاب و رضى نيست كه از طرف امير خوارزم و خراسان مأمور به انجام اين مهم‌

نام کتاب : پژوهشى در مقتلهاى فارسى نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 84

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست