responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده : مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی    جلد : 9  صفحه : 3777
اقباليه‌
جلد: 9
     
شماره مقاله:3777



اِقْباليّه‌، شهري‌ كوچك‌ در استان‌ قزوين‌. اين‌ شهر در 36 و 14 عرض‌ شمالى‌ و 49 و 55 طول‌ شرقى‌ واقع‌ است‌ (مفخم‌، 1/260) و حدود 47/3 كم 2 وسعت‌ دارد ( آمارنامة استان‌ زنجان‌، 62). اقباليه‌ داراي‌ موقعيتى‌ دشتى‌ است‌ و در دهستان‌ اقبال‌ غربى‌ از بخش‌ مركزي‌ شهرستان‌ قزوين‌ ( سازمان‌ تقسيمات‌...، 38) و 10 كيلومتري‌ جنوب‌ غربى‌ شهر قزوين‌، بر سر راه‌ اصلى‌ اين‌ شهر به‌ همدان‌ و زنجان‌ قرار دارد ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌...، 1/115؛ گلريز، 1/922، نقشه‌؛ ورجاوند، 276).
اين‌ شهر كه‌ يكى‌ از شهرهاي‌ 12 گانة استان‌ قزوين‌ به‌شمار مى‌رود ( سازمان‌ تقسيمات‌، 1)، پيش‌ از اين‌ سلطان‌آباد خوانده‌ مى‌شد كه‌ از 1370ش‌ با نام‌ اقباليه‌ به‌ صورت‌ شهر درآمد (تحقيقات‌ ميدانى‌؛ نيز قس‌: سرشماري‌، 1365ش‌، 15؛ آمارنامة استان‌ زنجان‌، 54). جمعيت‌ سلطان‌آباد در اواخر دهة1320ش‌، 270 ،1نفر بود( فرهنگ‌جغرافيايى‌، همانجا؛ گلريز، 1/921)، اما جمعيت‌ اقباليه‌ مطابق‌ آخرين‌ سرشماري‌ (1375ش‌)،به‌ 469 ،31نفر (154 ،6خانوار)رسيده‌است‌( سرشماري‌، 1375ش‌، هفتاد و شش‌) كه‌ 4/6% از كل‌ جمعيت‌ شهري‌ شهرستان‌ قزوين‌ را تشكيل‌ مى‌دهد ( آمارنامة استان‌ تهران‌، 36، 43). تراكم‌ نسبى‌ جمعيت‌ در اين‌ شهر حدود 9 هزار نفر در كم 2 و نسبت‌ جنسى‌ 102 مرد در برابر 100 زن‌ است‌ ( سرشماري‌، 1375ش‌، همانجا).
فعاليت‌ اقتصادي‌ ساكنان‌ اين‌ شهر تا يك‌ دهه‌ پيش‌ عمدتاً و به‌ ترتيب‌ اهميت‌ عبارت‌ بود از زراعت‌، باغداري‌ و دامداري‌. زمينهاي‌ كشاورزي‌ اين‌ محل‌ برابر 207 ،1هكتار بود كه‌ حدود 61% آن‌ (736 هكتار) آبى‌ و مابقى‌ به‌ صورت‌ ديم‌ بود ( فرهنگ‌ اقتصادي‌...، 99). محصولات‌ عمدة زراعى‌ عبارت‌ بود از گندم‌ (384 هكتار)، جو (192 هكتار)، چغندرقند (24 هكتار)، نباتات‌ علوفه‌اي‌ (48 هكتار)، حبوبات‌ (29 هكتار) و سيب‌زمينى‌ (24 هكتار). سيب‌ و انگور از ديگر محصولات‌ اين‌ آبادي‌ بود (همانجا). اين‌ آبادي‌ در 1367ش‌ داراي‌ 454 خانوار بهره‌بردار كشاورزي‌ بود كه‌ از يك‌ رشته‌ قنات‌ و 7 چاه‌ عميق‌ به‌ عمق‌ متوسط 100 متر استفاده‌ مى‌كردند ( فرهنگ‌ آباديها، 124).
امروزه‌ بخش‌ قابل‌ توجهى‌ از اهالى‌ اقباليه‌ در فعاليتهاي‌ صنعتى‌ و خدماتى‌ شركت‌ دارند. اهالى‌ اقباليه‌ شيعى‌ مذهب‌ و زبان‌ رايج‌ آنان‌ فارسى‌ و تركى‌ است‌ ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌، همانجا؛ تحقيقات‌ ميدانى‌).
در اين‌ شهر تپه‌اي‌ تاريخى‌ وجود دارد كه‌ سفالهاي‌ يافت‌ شده‌ در آن‌ را به‌ حدود سدة 8 تا 10ق‌ نسبت‌ داده‌اند (ورجاوند، 275). اقباليه‌ داراي‌ كاروانسراي‌ متروكى‌ است‌، به‌ شكل‌ 4 گوش‌ كه‌ در هر گوشة آن‌ طاق‌نمايى‌ وجود دارد و نهايتاً طرح‌ بنا به‌ صورت‌ 8 ضلعى‌ جلوه‌ مى‌كند (همو، 276). اين‌ شهر ضمناً داراي‌ قلعة خرابه‌اي‌ است‌ (گلريز، 1/919؛ فرهنگ‌ جغرافيايى‌، همانجا) كه‌ در كنار كاروانسراي‌ محل‌ واقع‌ است‌ (ورجاوند، 279). اقباليه‌ داراي‌ 4 پارك‌ عمومى‌ جمعاً به‌ مساحت‌ 12 هزار م 2 است‌ ( آمارنامة استان‌ تهران‌، 537).
مآخذ: آمارنامة استان‌ تهران‌ (1375ش‌)، سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌ استان‌ تهران‌، تهران‌، 1376ش‌؛ آمارنامة استان‌ زنجان‌ (1371ش‌)، سازمان‌ برنامه‌ و بودجة استان‌ زنجان‌، تهران‌، 1372ش‌؛ سازمان‌ تقسيمات‌ كشوري‌ جمهوري‌ اسلامى‌ ايران‌، وزارت‌ كشور، تهران‌، 1376ش‌؛ سرشماري‌ عمومى‌ نفوس‌ و مسكن‌ (1365ش‌)، نتايج‌ تفصيلى‌، شهرستان‌ قزوين‌، مركز آمار ايران‌، تهران‌، 1368ش‌؛ سرشماري‌ عمومى‌ نفوس‌ و مسكن‌ (1375ش‌)، نتايج‌ تفصيلى‌، شهرستان‌ قزوين‌، مركز آمار ايران‌، تهران‌، 1376ش‌؛ فرهنگ‌ آباديهاي‌ كشور، سرشماري‌ عمومى‌ كشاورزي‌ (1367ش‌)، استان‌ زنجان‌، مركز آمار ايران‌، تهران‌، 1369ش‌؛ فرهنگ‌ اقتصادي‌ دهات‌ و مزارع‌، شهرستان‌ قزوين‌، جهاد سازندگى‌، تهران‌، 1363ش‌؛ فرهنگ‌ جغرافيايى‌ ايران‌ (آباديها)، استان‌ مركزي‌، سازمان‌ جغرافيايى‌ كشور، تهران‌، 1329ش‌؛ گلريز، محمدعلى‌، مينودر يا باب‌ الجنة قزوين‌، تهران‌، 1337ش‌؛ مفخم‌ پايان‌، لطف‌الله‌، فرهنگ‌ آباديهاي‌ ايران‌، تهران‌، 1339ش‌؛ ورجاوند، پرويز، سرزمين‌ قزوين‌، تهران‌، 1349ش‌؛ تحقيقات‌ ميدانى‌ مؤلف‌. عباس‌ سعيدي‌

 

نام کتاب : دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده : مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی    جلد : 9  صفحه : 3777
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست