اَسْعَدْ اَفَنْدي‌، محمد بن‌عبدالله‌بن‌محمد(1119-1192ق‌/1707- 1778م‌)، معروف‌ به‌ وصاف‌ زاده‌، هشتاد و دومين‌ شيخ‌ الاسلام‌ عثمانى‌ و معاصر با سلطان‌ عبدالحميد اول‌. وي‌ در استانبول‌ زاده‌ شد. پدرش‌ كه‌ به‌ وصاف‌ اشتهار داشت‌، از تبار شيخ‌ مجدالدين‌ آق‌ حصاري‌ و از معروف‌ترين‌ شيخ‌ الاسلامهاي‌ عثمانى‌ بود كه‌ در زمان‌ نادرشاه‌ افشار براي‌ رفع‌ و حل‌ اختلاف‌ ميان‌ پيروان‌ اهل‌ سنت‌ و پيروان‌ مذهب‌ شيعه‌، همراه‌ با هيأتى‌ به‌ ايران‌ آمد و از شهرهاي‌ قندهار، سمرقند و اصفهان‌ بازديد كرد و مأموريت‌ خود را به‌ خوبى‌ انجام‌ داد (رفعت‌ افندي‌، 98).
اسعد افندي‌ پس‌ از اتمام‌ تحصيل‌، در 1143ق‌/1730م‌ مدرس‌ شد، در 1164ق‌/1751م‌ قاضى‌ گالاتا (غلطه‌) گرديد و چندي‌ بعد همراه‌ پدرش‌ كه‌ به‌ بروسه‌ تبعيد شده‌ بود، به‌ آن‌ شهر رفت‌ (همو، 106). از 1168 تا 1190ق‌ در مناصب‌ و مراتب‌ مختلف‌ علمى‌ و دينى‌ از جمله‌ به‌ عنوان‌ قاضى‌ عسكر و صدر آناتولى‌ و صدر روم‌ ايلى‌ به‌ خدمت‌ پرداخت‌ (همانجا؛ ثريا، 1/334؛ جودت‌، 2/101). سرانجام‌، در 19 شوال‌ 1190ق‌/ 1 دسامبر 1776م‌، به‌ مقام‌ شيخ‌ الاسلامى‌ منصوب‌ شد (همانجاها) و بر اريكة مشيخت‌ امپراتوري‌ عثمانى‌ تكيه‌ زد (سامى‌، 2/909).
اسعد افندي‌ كه‌ به‌ «ملاي‌ هندي‌» نيز معروف‌ بود (ثريا، همانجا)، در 25 جمادي‌ الا¸خر 1192ق‌/21 ژوئية 1778م‌ به‌ سبب‌ بيماري‌ از مشيخت‌ معزول‌ (رفعت‌ افندي‌، 107)، و به‌ جايش‌ محمد شريف‌ افندي‌ قاضى‌ عسكر روم‌ ايلى‌ به‌ شيخ‌ الاسلامى‌ برگزيده‌ شد (جودت‌، 2/100). اسعد افندي‌ چند روز بعد در اقامتگاهش‌ در استانبول‌ وفات‌ يافت‌ و در آرامگاه‌ منسوب‌ به‌ ابوايوب‌ انصاري‌ در مقبرة سياوش‌ پاشا، كنار قبر پدر و پسرش‌ سعيد افندي‌ (د 1189ق‌/1775م‌)، به‌ خاك‌ سپرده‌ شد (رفعت‌ افندي‌، ثريا، همانجاها؛ «دائرة المعارف‌ زبان‌...1»، .(III/86
اسعد افندي‌ خط نيكو مى‌نوشت‌. نزد كاتب‌زاده‌ محمد رفيع‌ رئيس‌الاطباء، تعليم‌ خط ديده‌، و از او اجازه‌ يافته‌ بود (مستقيم‌ زاده‌، 711). وي‌ شعر نيز مى‌سروده‌ است‌ (سامى‌، همانجا؛ «دائرة المعارف‌ استانبول‌2»، .(X/5252
مآخذ: ثريا، محمد، سجل‌ عثمانى‌ ( تذكرة مشاهير عثمانيه‌ )، استانبول‌، 1308ق‌؛ جودت‌، احمد، تاريخ‌، استانبول‌، 1309ق‌؛ رفعت‌ افندي‌، دوحة المشايخ‌، استانبول‌، چ‌ سنگى‌؛ سامى‌، شمس‌ الدين‌، قاموس‌ الاعلام‌، استانبول‌، 1306ق‌؛ مستقيم‌ زاده‌، سليمان‌، تحفة خطاطين‌، استانبول‌، 1928م‌؛ نيز:
Istanbul ansiklopedisi, Istanbul, 1971; T O rk dili ve edebiyat o ansiklopedisi, Istanbul, 1979.
على‌اكبر ديانت‌