بوفُطرُس،، يا العوجاء، رودي در 12 ميلي شمال رمله كه منبع آن از چشمه‌هاي كوه پيوسته به نابلس و مصبش در درياي شور (مديترانه)، ميان دو شهر ارسوف و يا فاست (ياقوت، 4/831). اين رود در اغلب منابع «نهرابي فطرس» ضبط شده ولي مقدسي آنرا به شكل نهرفطرس (6/71) نيزآورده است.
در اشعار منسوب به ابونواس نيز از نهر فطرس سخن به ميان آمده است. (ياقوت، 4/832).
نوشته‌اند فطرس نام يكي از شهرهاي باستاني است كه آن را هرود، به نام و ياد پدر خويش آنتي پاتر، ساخته و نام‌گذاري كرده است. اين شهر يكي از منزلگاههاي كاروانيان و سپاهياني كه به بيت‌المقدس قيساريه و يافا مي‌رفته‌اند، بوده است و نام آن پس از غلبة عرب، به ابوفطرس برگردانده شده است (جودائيكا، 78III). شايد اشاره ابوالفداء (ص 48) به قلعة ويران مجداليابا ناظر به همين محل باشد در همين محل عبداللـه بن علي عبداللـه ‌بن عباس عموي سفاح و منصور در 132 ق/750م گروهي از بني‌اميه را فرا خواند و 80 (يعقوبي، 2/355)، يا 72 تن (طبري، 7/443) از آنان را به قتل رساند همچنين در 272ق/885م ميان سپاه (خمارويه) پسر احمدبن طولون و سپاه خليفة عباسي در همين محل جنگ درگرفت و به شكست سپاه خليفه انجاميد (ابوالفداء، همانجا، نيز نك‌: ياقوت، 4/836). و به قولي ديگر ميان سپاه سيف‌الدوله حمداني و كافور اخشيدي كنار همين نهر جنگي اتفاق افتاد و حمدانيان شكست خوردند (همو، 1/342).
مآخذ: ابوالفداء، تقويم البلدان به كوشش م.رنو و دوسلان پاريس 1840م؛ طبري، تاريخ، ‌مقدسي، مطهر، البده والتاريخ پاريس، 1919م؛ ياقوت، بلدان، يعقوبي، احمد، تاريخ، بيروت، 1379ق/1960، نيز:
Judaica.
عبدالاميرسليم