اِبْنِ شَبّاط، ابوعبدالله محمد بن على بن محمد (618 -681ق/ 1221-1282م)،
اديب، شاعر، مورخ و فقيه مالكى. خاستگاه خاندان وي تَوْزَر از شهرهاي تونس
بود. پدرش از توزر به قسنطينه رفت و ابن شباط در آنجا به دنيا آمد (نيفر،
1/65). برخى زادگاه او را توزر دانستهاند ( بستانى، 3/249؛ زركلى، 6/283). وي
4 ساله بود كه به همراه خانوادهاش به توزر بازگشت و در آنجا به تحصيل
علم پرداخت و پس از طى مدارج علمى در زمرة مشاهير عصر خود در آمد (نيفر،
همانجا؛ مخلوف، 191) و منصب قضا را در آنجا برعهده گرفت (كحاله، 11/57؛
زركلى، همانجا). مدتى نيز در تونس به امر تدريس اشتغال داشت. از جملة
شاگردان او محمد بن حيان شابطى را مىتوان نام برد (زركلى، مخلوف،
همانجاها). وي سرانجام در توزر درگذشت ( بستانى، 3/249).
از وي كتابى با نام صلة السمط وسمة المرط، در 4 جزء به جا مانده كه شرحى
است ادبى و تاريخى بر قصيدة لامية ابومحمد شقراطسى در سيره و زهد (ابن خير،
419). چاپ انتقادي اين كتاب به كوشش احمد مختار عبادي در مادريد (1971م)
انجام شده است.
زركلى (همانجا) دو كتاب سمط اللا¸ل، در تاريخ و العزة اللائحة را به او نسبت
داده است.
مآخذ: ابن خير، محمد، فهرسة، به كوشش فرانسيكو كودرا و خ. ريبراتاراگو، بغداد،
1382ق/1963م؛ بستانى ف؛ زركلى، اعلام؛ كحاله، عمررضا، معجم المؤلفين،
دمشق، 1376ق/1957م؛ مخلوف، محمد، شجرة النور الزكية، قاهره، 1350ق؛ نيفر،
محمد، عنوان الاديب، تونس، 1351ق. ابوالفضل بيرجندي
تايپ مجدد و ن * 1 * زا
ن * 2 * زا