اِبْنِ خَفاجا، شهاب الدين احمد بن موسى صَفَدي (د 750ق/ 1349م)، محدث و
فقيه شافعى. وي از مردم صَفَدْ (شهري در فلسطين) بوده و در همانجا رشد و
كمال يافته است، اما پس از مدتى به يكى از آباديهاي صَفَد نقل مكان كرد و
در همانجا به كار تأليف و عبادت و افتاء پرداخت (ابن حجر، 1/381). وي از ابن
زملكانى (د 727ق/ 1327م) و ديگران فقه و حديث آموخت. او را در بعضى از
ابواب فقه مانند ارث و وصيت چيرهدست دانستهاند (ابن قاضى، 3/17). به نظر
مىرسد كه وي زندگى را به قناعت و سادگى به سرآورده است. از اين رو،
چنانكه آوردهاند، هرگز منصب و مقامى نپذيرفت و هيچ گونه مستمري از كسى
دريافت نكرد. معاش او از راه كشاورزي تأمين مىشد (همو، 3/17- 18؛ ابن حجر،
همانجا).
آثار: 1. منهاج السالكين، شرح اربعين نَوَوي؛ نسخة خطى اين كتاب در
كتابخانة توپكاپى (كاراتاي، شم و بخش از آن در دارالكتب مصر موجود است )؛
GAL,S,I/683) 2. المسائل و الفوائد: نسخة خطى آن در كتابخانة ظاهرية دمشق موجود
است (زركلى، 1/261)؛ 3. شرح التنبيه، 10 مجلد، دربارة فقه شافعى (ابن قاضى،
3/18)؛ 4. العمدة، مختصري در فقه (همانجا). ظاهراً از دو اثر اخير تاكنون
نسخهاي در جايى يافت نشده است.
مآخذ: ابن حجر عسقلانى، احمد، الدرر الكامنة، حيدرآباد دكن، 1392ق/1972م؛ ابن
قاضى شهبه، ابوبكر، طبقات الشافعية، به كوشش عبدالعليم خان، حيدرآباد دكن،
1399ق/1979م؛ زركلى، الاعلام؛ نيز:
GAL,S; K ? r ? t ? y, F. E., Topkap o Saray o M O zesi K O t O phanesi Arap 5 a
Yazmalar Katalogu, Istanbul, 1964.
حسن يوسفى اشكوري (رب) 4/5/77
ن * 2 * (رب) 12/5/77