اِبْشيطى‌، شهاب‌ الدين‌ احمد بن‌ اسماعيل‌ بن‌ ابى‌ بكربن‌ عمر بن‌ بريده‌ (خالد) مصري‌ (802 -883ق‌/1400- 1478م‌) اديب‌، شاعر، محدث‌ و فقيه‌ شافعى‌. وي‌ در اِبْشيط (يكى‌ از آباديهاي‌ شهر محله‌، واقع‌ در دلتاي‌ نيل‌) زاده‌ شد و در همانجا باليد و قرآن‌ و كتابهايى‌ چند، چون‌ العمدة و التبريزي‌ را از بر كرد. نيز در آنجا فقه‌ را از بدربن‌ صواف‌ و شهاب‌ بن‌ حميد و ولى‌ الدين‌ بن‌ قطب‌ الدين‌ فرا گرفت‌ و نزد ابو عمر و على‌ رمسيسى‌ قرآن‌ را تلاوت‌ كرد. آنگاه‌ در 820ق‌/1417م‌ به‌ قاهره‌ كوچيد و در دانشگاه‌ الازهر به‌ تكميل‌ علوم‌ پرداخت‌ و افزون‌ بر فقه‌ و اصول‌ و حديث‌ در ادبيات‌ و رياضيات‌ نيز مهارت‌ يافت‌ (سخاوي‌، 1/235-236).
ابشيطى‌ در 857ق‌/1453م‌ حج‌ گزارد و به‌ قصد زيارت‌ مرقد پيامبر (ص‌) به‌ مدينه‌ رفت‌. و تا پايان‌ زندگى‌ بيش‌ از 20 سال‌ مقيم‌ و مجاور آنجا شد. وي‌ بيشتر سالها حج‌ مى‌گزارد و در 871ق‌/1467م‌ مدتى‌ مجاور مكه‌ گرديد. ابشيطى‌ ظاهراً به‌ منظور اداي‌ احترام‌ به‌ پيامبر اسلام‌ و احتمالاً براي‌ رعايت‌ ادب‌ در برابر ابوالفرج‌ مراغى‌ از نقل‌ حديث‌ در مدينه‌ خودداري‌ مى‌كرد. وي‌ در مدينه‌ در گذشت‌ و در گورستان‌ بقيع‌، نزديك‌ قبر امام‌ مالك‌، به‌ خاك‌ سپرده‌ شد (همو، 237؛ شوكانى‌، 1/39).
اِبْشيطى‌ از زاهدان‌ و عابدان‌ بنام‌ روزگار خويش‌ بود و نزديك‌ به‌ 20 تأليف‌ در موضوعات‌ گوناگون‌ به‌ وي‌ نسبت‌ داده‌اند كه‌ با توجه‌ به‌ بسياري‌ از فهارس‌ِ مخطوطات‌ِ كتابخانه‌هاي‌ جهان‌ از سرنوشت‌ هيچ‌ يك‌ نشانى‌ در دست‌ نيست‌.
مآخذ: سخاوي‌، محمد، الضوء اللاّمع‌، قاهره‌، 1354ق‌؛ شوكانى‌، محمد، البدر الطّالع‌، قاهره‌، 1348ق‌. حسن‌ يوسفى‌ اشكوري‌
تايپ‌ مجدد و ن‌ * 1 * زا
ن‌ * 2 * زا