آلِ موسی، اصطلاحی قرآنی و عنوان خاندان موسی بن عمران(ع) پیامبر بنیاسرائیل. این
عنوان یکبار در قرآن آمده است: وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُم اِنَّ ایَهَ مُلْکِهِ
اَنْ یَأْتِیَکُمُ التّابُوتُ فیهِ سَکینَهٌ مِنْ ربِّکُم وَ بَقِیَّهٌ مِمّا
تَرَکَ الُ هرونَ تَحْمِلُهُ الْمَلئِکَهُ (بقره/2/248)، یعنی پیامبرشان به ایشان
گفت: نشانۀ پادشاهی او آمدن تابوت است به نزد شما. در آن آرامشی است از پروردگارتان
و بازماندهای از آنچه خاندان موسی و خاندان هارون فرو هشتند. دربارۀ آل (ﻫ م)
معانی زیر عنوان شده است: خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان،
وابستگان و در اینجا مفسّران آراءِ متفاوتی ابراز داشتهاند: 1. برخی معتقدند که
منظور از آل موسی پیامبران بنیاسرائیل از نسل یعقوب هستند (زمخشری، 1/380)؛ 2.
بعضی گفتهاند که مقصودذ از آل موسی خود موسی است که از باب تعظیم و احترام از وی
با چنین تعبیری یاد شده است (طبرسی، 1/353؛ فخر رازی 6/191)؛ 3. فرزندان موسی مصداق
آل موسی هستند (قاضی بیضاوی، 1/130)؛ 4. پیروان موسی هستند (فخر رازی، 6/191) و به
تصریح علامه طباطبائی خود موسی و خواصِّ خاندان او آل موسی بهشمار میروند (2/291؛
نیز نک: آل هارون). باتوجه به مضمون آیه و اشارۀ برخی از مفسران به اینکه «بقیّه
ممّا ترک» خردههای الواح و جامه و نعلین و عصای موسی و عمامۀ هارون و جز آنهاست
(طبرسی، 1/353؛ آلوسی، 2/169)، نظر علامه طباطبایی به صواب نزدیکتر است.
مآخذ: آلوسی، محمود، روح المعانی، بیروت، 1370ق؛ زمخشری، جاراللـه، الکشّاف، بیروت،
1387ق؛ طباطبائی، محمدحسین، المیزان، بیروت، 1393ق؛ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع
البیان، قم، 1403ق؛ فخر رازی، محمدبن عمر، التّفسیرالکبیر، بیروت؛ قاضی بیضاوی،
عبداللـه بن عمر، انوار التنزیل، قاهره، 1388ق.
علی رفیعی