responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده : مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی    جلد : 17  صفحه : 6286
ثریا تهرانی
جلد: 17
     
شماره مقاله:6286

ثُرَیّا تِهْرانی، میرزا حیدرعلـی (1250-1318ق/1834-1900م)، شاعر، ادیب و خوشنویس، متخلص به ثریا و ملقب به مجدالادبا، در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار. او گاهی مجد نیز تخلص می‌کرد. ثریا در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلاتش را در همان شهر به پایان رساند، سپس به تهران رفت و نزد حاج سیدصادق طباطبایی ظاهراً به پیشۀ محرری احکام شرعی اشتغال یافت (عبرت، 582)؛ پس از آن به دربار قاجار راه یافت و مدتی معلمی بانوان حرم و به ویژه فرح‌السلطنه، دختر ناصرالدین شاه را برعهده گرفت (بیانی، 1/173؛ مدرس، 5/184). وی سرانجام در تهران درگذشت (عبرت، همانجا).
ثریا با شاعران و سخن‌آوران هم‌زمان خود مناظره و مطایبه داشت. در همین دوره، شاعر دیگری به نام محمدحسین تهرانی نیز دارای تخلص «ثریا» بود که میان او و میرزا حیدرعلی بر سر
این موضوع مشاجراتی صورت گرفته است (همانجا؛ نیز نک‌ ‌: دانش، 41).
آثـار: خیرالکلام فی مدائح الکرام، در مدح ائمۀ اطهار؛ ماده تاریخهایی دربارۀ عالمان دورۀ ناصری؛ دیوان اشعار (چ 1312 و 1328ق)؛ دیباچه بر دیوان محیط قمی؛ دیباچه بر افتخارنامۀ حیدری؛ دیباچه بر حقایق المناقب و اشارات الحسینیه از عنقا طالقانی؛ دیباچه‌ بر نسخه‌ای از مثنوی مولوی که ابوالحسن جلوه آن را آمادۀ چاپ کرده بود؛ الغدیریه؛ منشآت و نمونه‌ای از خوشنویسیهای او (نک‌ : اعتمادالسلطنه، 1/303؛ آقابزرگ، 2/256-257، 9/184، 16/27، 22/71؛ ملی، 1/273؛ معلم، 4/1362-1363؛ مرکزی، 12/2828؛ بیانی، 1/173).

مآخذ: آقابزرگ، الذریعة؛ اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌، المآثر و الآثار، به کوشش ایرج افشار، تهران، 1363ش؛ بیانی، مهدی، احوال و آثار خوشنویسان، تهران، 1345ش؛ دانش، تقی، مقدمه بر دیوان محیط قمی، تهران، 1328ش؛ عبرت نائینی، محمدعلی، مدینة الادب، تهران، 1376ش؛ مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تهران، 1369ش؛ مرکزی، خطی؛ معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، اصفهان، 1337ش؛ ملی، خطی.‌ سارا هاشمی

 

نام کتاب : دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده : مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی    جلد : 17  صفحه : 6286
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست