اُميديّه‌، بخش‌ و شهري‌ واقع‌ در شهرستان‌ بندر ماهشهر استان‌ خوزستان‌.
بخش‌ اميديه‌: اين‌ بخش‌ يكى‌ از 4 بخش‌ شهرستان‌ بندر ماهشهر است‌ كه‌ به‌ طور تقريبى‌ در جنوب‌ استان‌ خوزستان‌ قرار گرفته‌، و داراي‌ فاصلة كمى‌ تا خليج‌ فارس‌ است‌. بخش‌ اميديه‌ داراي‌ شكلى‌ ناموزون‌ است‌، به‌ گونه‌اي‌ كه‌ از سوي‌ شمال‌ به‌ داخل‌ شهرستان‌ رامهرمز فرو رفته‌ است‌، از سوي‌ جنوب‌ به‌ بخش‌ هنديجان‌، از خاور به‌ شهرستان‌ بهبهان‌ و از باختر به‌ بخش‌ مركزي‌ ماهشهر متصل‌ است‌. اين‌ بخش‌ داراي‌ دو دهستان‌ به‌ نامهاي‌ آسياب‌ و چاه‌ سالم‌ است‌ و مجموعاً 51 آبادي‌ را در خود جاي‌ داده‌ است‌ ( آمارنامه‌...، نقشه‌، نيز 28-29؛ نقشة راهها...).
اميديه‌ از لحاظ زمين‌شناسى‌ بر سازند آغاجاري‌ قرار گرفته‌ است‌. ليتولوژي‌ اين‌ سازند شامل‌ ماسه‌ سنگهاي‌ آهك‌دار قهوه‌اي‌ خاكستري‌، رگه‌هاي‌ گچ‌، مارنهاي‌ قرمز و سيلتستون‌ است‌ (درويش‌زاده‌، 659). در نزديكى‌ مركز بخش‌، معدن‌ سنگ‌ ساختمانى‌ وجود دارد ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌ آباديها، 30). آب‌ و هواي‌ اين‌ ناحيه‌ گرم‌ و خشك‌ است‌ (همانجا)، به‌ گونه‌اي‌ كه‌ ميزان‌ بارندگى‌ در 1374ش‌، در ايستگاه‌ سينوپتيك‌ اميديه‌، 6/49 ميلى‌متر بوده‌ است‌. همچنين‌ حداكثر و حداقل‌ دما در آن‌ سال‌ به‌ ترتيب‌ 50 و 1 سانتى‌گراد محاسبه‌ شده‌ است‌ ( آمار نامه‌، 25). براساس‌ آمار 1370ش‌ جمعيت‌ بخش‌ اميديه‌ بدون‌ احتساب‌ جمعيت‌ شهر اميديه‌، 904 ،15نفر(264 ،2خانوار) بوده‌ كه‌ 048 ،7 نفر (004 ،1خانوار) آن‌ در دهستان‌ آسياب‌، و 856 ،8نفر (260 ،1خانوار) آن‌ در دهستان‌ چاه‌ سالم‌ ساكن‌ بوده‌اند (همان‌، 42). ساكنان‌ روستاهاي‌ اميديه‌ اغلب‌ به‌ زراعت‌، پرورش‌ دام‌، كارگري‌ و پيشه‌وري‌ اشتغال‌ دارند. گندم‌، جو و تره‌بار محصولات‌ كشاورزي‌ روستاهاي‌ اين‌ نواحى‌ است‌ ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌ آباديها، همانجا).
اميديه‌ كه‌ در ميدان‌ نفتى‌ آغاجاري‌ قرار گرفته‌ است‌، از مناطق‌ صنعتى‌ خوزستان‌ به‌ شمار مى‌آيد و داراي‌ برخى‌ تأسيسات‌ نفتى‌ است‌ (همان‌، 15، 16، 30). ساكنان‌ اميديه‌ شيعه‌اند و به‌ زبانهاي‌ فارسى‌ و عربى‌ سخن‌ مى‌گويند (همانجا).
شهر اميديه‌: اين‌ شهر مركز بخش‌ اميديه‌ است‌ و در 49 و 42 طول‌ جغرافيايى‌ و 30 و 45 عرض‌ جغرافيايى‌ و ارتفاع‌ 21 متري‌ از سطح‌ دريا واقع‌ شده‌ است‌ (همانجا). اميديه‌ با شهر اهواز (مركز استان‌) 127 كم فاصله‌ دارد ( آمارنامه‌، 33) و از طريق‌ جاده‌هايى‌ كه‌ به‌ بندر امام‌خمينى‌ منتهى‌ مى‌شود، با خليج‌ فارس‌ مرتبط است‌ (نك: نقشة راهها). شهر اميديه‌ كه‌ در آغاز سدة حاضر از روستاهاي‌ تابعة بخش‌ هنديجان‌ شهرستان‌ خرمشهر به‌ شمار مى‌رفت‌، در نتيجة اكتشاف‌ و گسترش‌ تأسيسات‌ شركت‌ نفت‌، توسعه‌ يافت‌ و اكنون‌ از مراكز صنعتى‌ شهرستان‌ ماهشهر به‌ شمار مى‌آيد و داراي‌ فرودگاهى‌ است‌ كه‌ رفت‌ و آمد كاركنان‌ و خدمات‌ رسانى‌ به‌ تأسيسات‌ نفتى‌ را برعهده‌ دارد ( فرهنگ‌جغرافيايى‌ آباديها، 16). راه‌ آهن‌ شركت‌ نفت‌ از بندر ماهشهر به‌ اميديه‌ منتهى‌ مى‌شود ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌ ايران‌، 6/26).
ساكنان‌ محلى‌ شهر اميديه‌ سابقاً از طايفة شريفات‌ بوده‌اند ( فرهنگ‌ جغرافيايى‌ آباديها، همانجا). در آمارگيري‌ 1370ش‌، جمعيت‌ شهر اميديه‌ و ميانكوه‌ (در نزديكى‌ آن‌) با هم‌ محاسبه‌ شده‌ است‌. بر اين‌ اساس‌، جمعيت‌ اين‌ دو شهر روي‌ هم‌، 791 ،55 نفر (628 ،9خانوار) بوده‌ كه‌ در 1373ش‌ به‌ 861 ،7خانوار كاهش‌ يافته‌ است‌ ( آمارنامه‌، 39). ساكنان‌ كنونى‌ شهر اميديه‌ اغلب‌ مهاجرانى‌ هستند كه‌ در شركت‌ ملى‌ نفت‌ ايران‌ اشتغال‌ يافته‌، و به‌ تدريج‌ در اين‌ ناحيه‌ سكنى‌ گزيده‌اند. شماري‌ نيز در بخش‌ دولتى‌ و خدمات‌ كار مى‌كنند (نك: فرهنگ‌ جغرافيايى‌ آباديها، 15، 16).
مآخذ: آمارنامة استان‌ خوزستان‌ (1374ش‌)، سازمان‌ برنامه‌ و بودجة استان‌ خوزستان‌، تهران‌، 1375ش‌؛ درويش‌زاده‌، على‌، زمين‌شناسى‌ ايران‌، تهران‌،1370ش‌؛ فرهنگ‌ جغرافيايى‌ آباديهاي‌ كشور (بهبهان‌)، سازمان‌ جغرافيايى‌ نيروهاي‌ مسلح‌، تهران‌، 1370ش‌، ج‌ 91؛ فرهنگ‌ جغرافيايى‌ ايران‌ (آباديها)، استان‌ ششم‌، دايرة جغرافيايى‌ ستاد ارتش‌، تهران‌، 1330ش‌؛ نقشة راههاي‌ كشور جمهوري‌ اسلامى‌ ايران‌، سحاب‌، تهران‌، شم 506. مژگان‌ نظامى‌