آریانا، مجلهای تاریخی، ادبی و تحقیقی از انتشارات انجمن تاریخ افغانستان که از
بهمن 1321ش انتشار آن آغاز گشت. بنیادگذار و نخستین مدیر آن، احمدعلی کهزاد از
استادان تاریخشناس افغانستان بود و در سالهای بعد مدیریت آن به عهدة افراد دیگری
گذاشته شد.
هدف از انتشار این مجله در نخستین شمارة سال اول آن، روشن ساختن گوشههای تاریخ
افغانستان، تاریخچة زبان ملی، جغرافیا و اعلام جغرافیایی آن کشور، مسائل ادبی،
سکهشناسی، باستانشناسی، کتیبهشناسی، کتابشناسی، شناخت فرهنگ مردمی (فولکلور)،
نژادشناسی و موضوعهایی از اینگونه یاد شده است؛ لیکن بخش عمدة مندرجات آن را
مقالات تاریخی تشکیل میدهد. در سالهای یکم و دوم، خلاصة هر مقاله به زبان فرانسه
نیز منتشر میگردید، لیکن این روش در سالهای بعد دنبال نشد. در شمارة 4 سال 26
(1346-1347ش) مدیر مسئول مجله، علی رضوی، فهرست مندرجات 25 سالة این مجله را برحسب
موضوع گردآوری کرده است. در این فهرست، شمار مقالات تاریخی در طی این ربع قرن 253
است و بالاترین رقم را نسبت به ساير موضوعها داراست. بیشتر مقالات آریانا به قلم
دانشمندان افغانی همچون احمدعلی کهزاد، عبدالحی حبیبی، سرور گویا اعتمادی،
خلیلالله خلیلی، مایل هروی و ملکالشعراء بیتاب است؛ لیکن آثار دانشمندان کشورهای
دیگر، بهویژه ایرانیان نیز در آن آمده است. از ایرانیانی که مقالاتی در این نشریه
دارند میتوان محمد قزوینی، مجتبی مینوی، سعید نفیسی، کریم کشاورز، احمد گلچین
معانی، محمدابراهیم باستانی پاریزی و جز اینان را نام برد. گذشته از آثار معاصران،
گزیدههایی از متون تاریخی و ادبی پیشینیان که بیش و کم ارتباطی با افغانستان دارد،
در شمارههای گوناگون این مجله درج گردیده است. آریانا را از لحاظ مقالات و مطالب و
همچنین به دلیل ادامة انتشار در بیش از 30 سال متوالی میتوان مهمترین مجلهای
دانست که در افغانستان منتشر گردیده است.
ترتیب انتشار، شمارة اول آریانا در دلو (بهمن) 1321ش. منتشر گردیده و در سال اول
جمعاً 12 شماره تا جدی (دی) 1322ش نشر شده است. روش انتشار در سالهای بعد بوده است.
از سال اول تا سال 24 (1321-1345ش)، مرتباً در هر سال 12 شماره منتشر شده لیکن از
سال 25 (1345ش) به بعد 6 شماره (دو ماه یک شماره) نشر گردیده است. انتشار مجلة
آریانا پس از تغییر نظام سیاسی افغانستان در ثور (اردیبهشت) 1357ش، با انحلال انجمن
تاریخ افغانستان متوقف شد، اما دایرهالمعارف به صورت بخشی از آکادمی علوم
افغانستان هنوز فعالیت میکند. خراسان که ظاهراً جانشین آریانا شده است، از 1360ش،
به انتشار آغاز کرده، 3 ماه یکبار از سوی بخش دری انستیتو زبان و ادبیات آکادمی
علوم به زبان فارسی دری منتشر میشود.