براهویی ، محمدحسن ، نوة آقا علی خان و ملازم میرنصیرخان اول (1165ـ1209). پدرش ، عبدالرحمان ، تا مدتی نایب الحکومة کچهی بود. براهویی پس از تقرب یافتن نزد والیان ایالت ، به وزارت برگزیده شد، اما چون میانة نصیرخان دوم (1256ـ1274) با او به هم خورد، خانِ قلات وی را به زندان انداخت و او در 5 رمضان 1273 در آنجا درگذشت .

براهویی در علم و ادب و شعر و سخن نیز شهرت دارد. به زبانهای بلوچی ، براهویی و فارسی وارد بود و شعر می سرود، و پنج دیوان خطی از او در دست است که چهارتا به فارسی است و در پنجمی نیز اشعار فارسی یافت می شود. مجموع اشعار فارسی او 000 ، 25 بیت است . از کلیات اردوی براهویی چنین برمی آید که زبان اردو در نیمة اول قرن سیزدهم ، تا حدودی ، محل توجه امرای قلات بوده است .

---

منابع :
(1) شیرعلی خان ، گلدسته قلات ، لاهور 1977؛
(2) انعام الحق کوثر، بلوچستان مین اردو ، لاهور 1968؛
(3) همو، شعر فارسی در بلوچستان ، لاهور 1975؛
هتورام ، تاریخ بلوچستان ، لاهور 1907.

/انعام الحق کوثر ( د. اردو )/