responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 6584

 

حميده رُويدَشتى ، حميده رُويدَشتى، بانوى فاضل و پرهيزكار اصفهانى، آگاه به علم حديث و رجال در قرن يازدهم.

از تاريخ تولد و زادگاه او اطلاعى نيست. پدرش، محمدشريف‌بن شمس‌الدين رويدشتى اصفهانى، ساكن رويدشت از توابع اصفهان (محلاتى، ج 4، ص 185؛ امين، ج 6، ص 255) و از شاگردان شيخ‌بهائى (متوفى 1030) بود و علامه مجلسى (متوفى 1110) نيز از او روايت كرده است (افندى اصفهانى، ج 5، ص 405).

افندى اصفهانى (ج 5، ص 404ـ405) حميده را دانشمند، پرهيزكار، بازمانده عالمان فضيلت‌مدار و دانا به علم رجال معرفى كرده كه نكات دقيق و حاشيه‌هايى بر كتابهاى حديثى، از جمله استبصار* شيخ‌طوسى، نگاشته و اين حاشيه‌ها نشان‌دهنده ژرف‌انديشى و آگاهى دقيق او به علوم حديثى، به‌ويژه علم رجال، است. آقابزرگ طهرانى (1403، ج 2، ص 15، ج 6، ص 18) از حاشيه حميده بر استبصار ياد كرده است. پدر ميرزاعبداللّه افندى حواشىِ حميده را بر كتابهاى حديثى مى‌ستود و بسيار از آنها نقل مى‌كرد (افندى اصفهانى، ج 5، ص 405). افندى اصفهانى (همانجا) نسخه‌اى از استبصار را داشته كه حميده تا پايان كتاب الصلاة بر آن حاشيه نوشته بوده است.

حميده دانش حديث را نزد پدرش آموخت. پدرش او را به سبب قدرت فهم و دركش مى‌ستود و درباره او مى‌گفت : «حميده با رجال پيوند دارد»، كنايه از اينكه وى علم رجال را به‌خوبى مى‌داند و هنگامى كه با دخترش مزاح مى‌كرد، او را «عَلّامتة» مى‌خواند و مى‌گفت: «يك تاء در اين واژه براى تأنيث و تاى ديگر براى مبالغه و فزونى علم است» (همانجا؛ نيز رجوع کنید به حسون و ام‌على مشكور، ص 311).

حميده رويدشتى كتابى در علم رجال با عنوان رجال حميدة داشته (آقابزرگ طهرانى، 1403، ج10، ص 114) كه آقابزرگ طهرانى در مُصَفَّى المَقال فى مُصَنّ ِفى علم‌الرجال (ستون 116) اين كتاب را ذكر كرده است.

فاطمه، دختر حميده، نيز مانند مادرش فاضل و پرهيزكار بود (افندى اصفهانى، ج 5، ص 406). حميده رويدشتى در 1087 درگذشت (همان، ج 5، ص 405؛ امين، همانجا).


منابع:
(1) محمدمحسن آقابزرگ طهرانى، الذريعة الى تصانيف الشيعة، چاپ على‌نقى منزوى و احمد منزوى، بيروت 1403/1983؛
(2) همو، مُصَفَّى المَقال فى مُصَنِّفى علم الرجال، چاپ احمد منزوى، تهران 1337ش؛
(3) عبداللّه‌بن عيسىافندى اصفهانى، رياض‌العلماء و حياض الفضلاء، چاپ احمد حسينى، قم 1401ـ؛
(4) امين؛
(5) محمد حسون و ام‌على مشكور، اعلام النساء المؤمنات، (تهران) 1411؛
(6) ذبيح‌اللّه محلاتى، رياحين الشّريعة در ترجمه دانشمندان بانوان شيعه، ج 4، تهران 1373ش.

/ خديجه بوترابى /

نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 6584
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست