حَصّار ، على بن محمد خزرجى، فقیه و محدّث مالكى قرن ششم و هفتم. سال ولادت او دانسته نیست. كنیهاش ابوالحسن بود، در فاس به دنیا آمد و بعدها در سَبْتَة* اقامت گزید. خاندان او در اصل از اشبیلیه* (اندلس) بودند (ابنقاضى، قسم 2، ص 470).
حصّار به اندلس رفت و به تحصیل اصول فقه پرداخت. از آنجا به مصر كوچ كرد و از ابوعبداللّه محمدبن حُمَید بهره علمى برد و از او و ابوالقاسمبن جُبَیش حدیث شنید (منذرى، ج 2، ص 309؛ ابنقاضى، همانجا). منذرى (متوفى 656) در مصر از او حدیث شنید (رجوع کنید به ج 2، ص 310). حصّار سپس به حج تشرف یافت و مدتى در مكه مجاور شد (منذرى؛ ابنقاضى، همانجاها). او را فردى فاضل و آشنا با علوم گوناگون وصف كرده و گفتهاند در شعر نیز دستى داشته، در اصول فقه متبحر بوده و در اینباره آثارى تألیف كرده است (رجوع کنید به ذهبى، ج 13، ص 319؛ صفدى، ج 22، ص 131؛ تنبكتى، ج 1، ص 316). وى در 611 در مدینه فوت كرد (ذهبى؛ صفدى، همانجاها؛ قس ابنقاضى، همانجا؛ تنبكتى، ج 1، ص 316، كه وفات او را در حدود 610 دانستهاند).
برخى آثار حصّار عبارتاند از: الناسخ و المنسوخ؛ البیان فى تنقیحالبرهان؛ كتابى درباره اصول دین و شرح آن در چهار بخش؛ تقریبالمدارك فى رفع الموقوف و وصل المقطوع من حدیث مالك، كه تلخیصى است از برخى قسمتهاى كتاب التمهید ابنعبدالبرّ (متوفى 463؛ ذهبى؛ صفدى؛ ابنقاضى، همانجاها).
منابع : (1) ابنقاضى، جذوةالاقتباس فى ذكر من حَلَّ من الاعلام مدینة فاس، رباط 1973 ـ 1974؛ (2) احمدبابابن احمد تنبكتى، نیلالابتهاج بتطریز الدیباج، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامه، طرابلس 1398/1989؛ (3) محمدبن احمد ذهبى، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، چاپ بشار عوادمعروف، بیروت 1424/ 2003؛ (4) صفدى؛ (5) عبدالعظیمبن عبدالقوى مُنذِرى، التكملة لوفیات النقلة، چاپ بشار عواد معروف، بیروت 1408/1988.