responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 607

 

بَحیری ، خاندان شافعی مذهب بزرگی در نیشابور در قرن چهارم ـ پنجم . نام این خاندان از بَحیربن نوح بن حیّان بن مختارگرفته شده که دربارة او اطلاع محصّلی نداریم .

نام چندین تن از اعضای خانواده که در اوایل قرن چهارم می زیستند ثبت شده است ، اما ابوعمرو محمّدبن احمدبن محمّد بن جعفربن بحیر نخستین بحیری است که دربارة او بیش از نام و نشانش اطلاع داریم . او در نیشابور مُزکّی ( مُعدّل ) بود و شهود محکمه را تعیین و تأیید می کرد ( رجوع کنید به شهادت * ). ابوعمرو همچنین در علم حدیث معلّمی سرشناس بود.

ابونصرعبدالرّحمان که در میان چهارپسر ابوعمرو فرزند ارشد بود، منصب مزکّی بودن را از پدر به ارث برد و چون در 399، سه سال پس از مرگ پدرش ، درگذشت ، این منصب به برادرش ابوعبدالرّحمان عمرو رسید. در دوره ای که حنفیان از ایذای شافعیان اشعری مشرب که عمیدالملک کُندُریِ * وزیر دستور آن را داده بود حمایت می کردند، عمرو در مسجد جامع عتیق نیشابور نیز، که از مراکز فرقة حنفیان شهر بود، حدیث درس می داد. این می تواند نشانة آن باشد که بحیریها شافعی مذهب بوده اند، اما اشعری مشرب نبوده اند. ابوعثمان سعید مولقاباذی (مولقاباذ از محله های نیشابور که خاندان بحیری در آنجا زندگی می کردند)، برادر دیگر او در لشکرکشیهای محمود غزنوی به هند خدمات شایان توجهی کرد.

در نسل بعدی ، چندین تن از خاندان بحیری مزکّی بودند یا وظایف دیگری در محکمة قضا داشتند. ابوسعید اسماعیل بحیری که در 419 به دنیا آمد و در 501ـ502 درگذشت ، از دیگران مشهورتر است . او که بر خلاف اسلاف خاندان خود مشرب اشعری داشت ، با خاندان ابوالقاسم قشیری * ، صوفی شافعی مذهب نامدار، بسیار نزدیک بود. رویداد مالی ناگوار و نامشخّصی او را واداشت که آخرین املاک خاندانش را بفروشد، اما موفقیّت بعدی او در بازرگانی به وی امکان داد تا باردیگر زمیندار شود. او را در اواخر عمر معلم حدیث و عالمی شاخص می شناختند.

دربارة اعقاب این خاندان ، از جمله ابوسعد محمّد نامی که او را به صفای ضمیر اما خلقیاتی عجیب و سبعانه وصف کرده اند، اطلاع زیادی در دست نیست . آخرین چهره شناخته شدة این خاندان ، ابوبکر عبدالرّحمان بحیری است که در جوانی نزد ابوالقاسم قشیری تلمّذ کرد و در 593 یا 540 در 87 سالگی درگذشت .


منابع :


R. W. Bulliet, The patricians of Nishapur , Cambridge, Mass. 1972, chap. 12,

باارجاعات کامل به چاپ عکسی نسخه های خطی در

(1) R. N. Frye, The histories of Nishapur, The Hague 1965;
(2) Habib Jaouiche, The histories of Nishapur. Register der Personen und Ortsnamen , Wiesbaden 1984.

) / ایرانیکا / بالیت (



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 607
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست