باویه ، از قبایل شیعی مذهب خوزستان . محل آنها در مشرق و جنوب اهواز، میان دو رود کارون و جَرّاحی ، تا جنوب بندِ قیر و شمال مارِد است . جمعیت این قبیله در حدود 1320 ق ، 000 ، 20 تن (500 ، 18 تن چادرنشین ) و در دهه 1310 ش ، 320 ، 2 خانوار تخمین زده شده است . قبلاً شتردار بودند، بتدریج آبادی نشین شدند و به پرورش دامهای دیگر نیز پرداختند. این قبیله از شش طایفه و پانزده تیره تشکیل می شود (لوریمر، ج 2، ص 119، 293ـ296؛ اُپنهایم ، ج 4، ص 25، 90؛ فیلد، ص 190ـ191؛ > ایران < ، ص 378ـ380).

قبیلة باویه به تبار خود می بالد و نسبِ خود را تا پیش از اسلام به قهرمانی به نام مُهَلْهِل * می رساند؛ امّا تاریخ قدیم این قبیله در پردة ابهام است . به نظر می رسد که اصل آنها از بنی ربیعة بین النهرین باشد و اواخر قرن دهم همراه با بنی لام * به ایران کوچ کرده باشند. منطقة این قبیله مجاور منطقة طایفة کعب ( رجوع کنید به بنی کعب * ) در شمال شرقی آن قرار دارد. قبیلة باویه با بنی کعب پیوند و رقابت دیرین و نیز گهگاه خصومتهایی داشته اند. در زمستان 1333 ق ، همراه با چندین قبیلة دیگر خوزستان ، به قوای انگلیس ، که اهواز را در تصرّف داشتند و شیخ خزعل از بنی کعب متّحد آنها بود، حمله بردند. در اواخر دهة 1320 ش ، تمام آنها تقریباً در شصت روستا ساکن شده اند ( رجوع کنید به اپنهایم ، ج 3، ص 356، ج 4، ص 89ـ91).

دسته های کوچکی از قبیلة باویه در میان طوایف دیگر ایران و عراق پراکنده اند؛ از جمله تیره ای از ایل عرب را تشکیل می دهند که خود یکی از ایلات خمسه است (عزاوی ، ج 4، ص 191ـ192؛ اپنهایم ، ج 4، ص 92).

---

منابع :
(1) عباس عزاوی ، عشائر العراق ، بغداد 1947ـ1956؛


(2) H. Field, Contributions to the Anthropology of Iran,, Chicago 1939;
(3) Great Britain. Admiralty, Persia, Geographical Handbook Series. Ox1945;
(4) Lorimer, Gazetteer;
(5) M. Freiherr von Oppenheim, Die Beduinen, ed. W. Caskel, Wiesbaden. 1967.

/ ایرانیکا / و. ج . پری