responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2858

 

پوخه دینگ ، آرامگاه پورخلیل الدین و چند مسلمان دیگر در ایالت جیانگ سو در چین . این مقبره در شرق شهر یان جو، از شهرهای ساحلی چین ، واقع شده و از مقابر قدیمی این شهر محسوب می شود. غیر از این نیز گورهای شش یا هفت تن از دورة سونگ (349ـ 678/960ـ1279) و یوآن (678ـ 770/1279ـ 1368) در این شهر وجود دارد. طبق کتیبة آرامگاه این محل مقبرة پورخلیل الدین و اسکندر از دورة سونگ و محمود و جمال الدین از دورة مینگ (770ـ1054/ 1368ـ 1644) است و مقبره به نام مشهورترین اینان پورخلیل الدین نامیده شده است (لیوجی پینگ ، ص 244ـ245). سال دقیق اکثر مقابر معلوم نیست ؛ فقط طبق کتیبه ای که به سه زبان عربی ، فارسی و چینی نوشته شده می دانیم که پورخلیل الدین تاجری بود که به تبلیغ نیز اشتغال داشت و در طول زندگی خود دوبار به چین سفر کرد و در آخرین سفر در یان جو وفات کرد و در مکان فعلی به خاک سپرده شد (لیوجی پینگ ، ص 247،250). ظاهراً طبق تحقیقاتی در 1369 ش / 1980، مسلمانان از دورة سلسلة تانگ (618ـ907 میلادی ) در این شهر فعالیت داشته اند (فنگ جین یوان ، ص 10، 14)، اما باتوجه به گسترش اسلام در چین در دورة یوآن و مینگ (پیترسن ، ذیل "China" )، انتساب این مکان به دورة مینگ محتملتر به نظر می رسد.

پوخه دینگ از دو محوطه تشکیل شده است : محوطة اول ، که پس از در بزرگ اصلی آرامگاه قرار دارد، شامل شبستان ، حمام ، میهمان خانه و چند حیاط کوچک است . این قسمت در گذشته بنای بسیار سفید و روشنی بوده اما بمرور زمان رنگ سفید آن از بین رفته و باد و آتش سوزی صدماتی به آن وارد کرده است . پس از این قسمت ، پلکانی برای ورود به محوطة دوم که باغ ـ مقبره است قرار دارد. در دو طرف این پلکان نرده هایی سنگی وجود دارد که با نقوش چینی کنده کاری شده اند. در بالای پلکان در ورودی است که اطراف آن سنگهای سفیدی با کنده کاریهای ظریف و زیبا به شیوة چینی به چشم می خورد. بقعة پورخلیل الدین در محوطة دوم ، در طرف راست حیاط واقع شده است . این در حالی است که در مناطق شمال غربی چین بنای اصلی آرامگاه اغلب در مهمترین نقطه مثلاً در وسط محوطه قرار می گیرد؛ ظاهراً به سبب خرابیها و بازسازیهای گذشته ، بقعه در این نقطه قرار گرفته است (لیوجی پینگ ، ص 245ـ 247). این بنا احتمالاً از دورة سلسلة چینگ (1054ـ1331/ 1644ـ 1912) به بعد تعمیر و بازسازی شده و طبق یکی از کتیبه ها (به تاریخ 1318/1900)، تا پیش از آن سلسله بازسازی نشده بوده است . قبرهای این بقعه از جمله قبر پورخلیل الدین از آجر ساخته شده ، و همه بدون نظم و ترتیب قرار گرفته اند. سنگهای قبرها نیز نیم دایره و دارای نقش و نگارند. در دیوار جنوبی مقبره تخته سنگهایی کار گذاشته شده که روی آنها نیلوفرهایی به زیبایی کنده کاری کرده اند که شیوة تزیینی متداول در معماری چین است . غیر از قبرهایی که در محوطة باغ دیده می شود، در وسط باغ قبر یک مسلمان عرب به تاریخ 1346/ 1927 میلادی دیده می شود. به نظر می رسد که قبرهای جدید دیگری نیز در این مکان وجود داشته باشد (همانجا).


منابع :
(1) فنگ جین یوان ، فرهنگ اسلامی و ایرانی در چین ، ترجمة محمدجواد امیدوارنیا، تهران ( بی تا. ) ؛
(2) لیوجی پینگ ، معماری اسلامی در چین ، ترجمة مریم خرّم ، تهران 1373 ش ؛


(3) Andrew Petersen, Dictionary of Islamic architecture , London 1996.

/ اکرم ارجح /



نام کتاب : دانشنامه جهان اسلام نویسنده : بنیاد دائرة المعارف اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2858
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست